ਅੰਤੁ ਨਹੀ ਕਿਛੁ ਪਾਰਾਵਾਰਾ ॥
ant nahee kichh paaraavaaraa.
There is no end or limitation of His power.
(ਉਸ ਦੀ ਤਾਕਤ) ਦਾ ਕੋਈ ਹੱਦ-ਬੰਨਾ ਨਹੀਂ ਹੈ।
انّتُنہیکِچھُپاراوارا
پار ا وار ۔ کنارا
لا محدود ہے طاقت اس کی طاقت بے کناراہے۔
ਹੁਕਮੇ ਧਾਰਿ ਅਧਰ ਰਹਾਵੈ ॥
hukmay Dhaar aDhar rahaavai.
By His order, He established the earth, and He maintains it without any physical support.
ਸ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਹੁਕਮ ਵਿਚ ਪੈਦਾ ਕਰ ਕੇ ਬਿਨਾ ਕਿਸੇ ਆਸਰੇ ਟਿਕਾ ਰੱਖਦਾ ਹੈ,
حُکمےدھارِادھررہاوےَ
۔ دھار۔ آدھار۔ آسرا۔ ادھر۔ بے آسرا۔ رہاوے ۔ رکھتا ہے ۔
اسکا حکم سہارا سب کا بٹا آسرا وہ رکھتا ہے ۔
ਹੁਕਮੇ ਉਪਜੈ ਹੁਕਮਿ ਸਮਾਵੈ ॥
hukmay upjai hukam samaavai.
What is created by His order, ultimately, merges back into Him by His order.
ਜੋ ਕੁਛ ਉਸ ਦੇ ਹੁਕਮ ਦੁਆਰਾ ਉਤਪੰਨ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਓੜਕ ਨੂੰ ਉਸਦੇ ਹੁਕਮ ਦੁਆਰਾ ਉਸ ਅੰਦਰ ਲੀਨ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
حُکمےاُپجےَحُکمِسماوےَ
اپجے ۔ پیدا ہوتا ہے ۔ سماوے ۔ جذب ہوجاتا ہے ۔
حکم سے اس کے ہوتا ہے پیدا حکممیں ہی مجذوب ہوجاتاہے ۔
ਹੁਕਮੇ ਊਚ ਨੀਚ ਬਿਉਹਾਰ ॥
hukmay ooch neech bi-uhaar.
It is by his order that people conduct themselves as high or low.
ਉੱਚੇ ਤੇ ਨੀਵੇਂ ਬੰਦਿਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਭੀ ਉਸ ਦੇ ਹੁਕਮ ਵਿਚ ਹੀ ਹੈ,
حُکمےاۄُچنیِچبِئُہار
کوئی اونچا کوئی نیچا یہ اسکا برتارا ہے ۔
ਹੁਕਮੇ ਅਨਿਕ ਰੰਗ ਪਰਕਾਰ ॥
hukmay anik rang parkaar.
By His order, many kinds of fun and frolics are performed.
ਅਨੇਕਾਂ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਖੇਡ-ਤਮਾਸ਼ੇ ਉਸ ਦੇ ਹੁਕਮ ਵਿਚ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ।
حُکمےانِکرنّگپرکار
انک ۔ بیشمار۔ رنگ۔ خوشیاں۔ پرکار۔ قسموں کی ۔
اس کے زیر فرمان ہیں لاکھوں خوشیاں کھیل تماشے اور بکھیڑے ہیں۔
ਕਰਿ ਕਰਿ ਦੇਖੈ ਅਪਨੀ ਵਡਿਆਈ ॥
kar kar daykhai apnee vadi-aa-ee.
Having created the creation, He beholds His own greatness.
ਆਪਣੀ ਬਜ਼ੁਰਗੀ (ਦੇ ਕੰਮ) ਕਰ ਕਰ ਕੇ ਆਪ ਹੀ ਵੇਖ ਰਿਹਾ ਹੈ।
کرِکرِدیکھےَاپنیوڈِیائی
وڈیائی۔ عظمت۔ بزرگی۔
اپنی عظمت کو خود ہیدیکھتا ہے ۔
ਨਾਨਕ ਸਭ ਮਹਿ ਰਹਿਆ ਸਮਾਈ ॥੧॥
naanak sabh meh rahi-aa samaa-ee. ||1||
O’ Nanak, He is pervading in all. ||1||
ਹੇ ਨਾਨਕ! ਪ੍ਰਭੂ ਸਭ ਜੀਵਾਂ ਵਿਚ ਵਿਆਪਕ ਹੈ l
نانکسبھمہِرہِیاسمائی
سب میہہ رہیا سمائی ۔ سب میں مجذوب ہے بستا ہے ۔
نانک سب میں مجذوب وہ ر ہتا ہے ۔
ਪ੍ਰਭ ਭਾਵੈ ਮਾਨੁਖ ਗਤਿ ਪਾਵੈ ॥
parabh bhaavai maanukh gat paavai.
If it pleases God, mortal attains a high spiritual state.
ਜੇ ਪ੍ਰਭੂ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਲੱਗੇ ਤਾਂ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਉੱਚੀ ਆਤਮਕ ਅਵਸਥਾ ਦੇਂਦਾ ਹੈ l
پ٘ربھبھاوےَمانُکھگتِپاوےَ
گت ۔ روحانی طور پر بلند اخلاق۔
اگر منظور خدا کو ہو تو بلند روحانی حالت عنایت کرتا ہے ۔
ਪ੍ਰਭ ਭਾਵੈ ਤਾ ਪਾਥਰ ਤਰਾਵੈ ॥
parabh bhaavai taa paathar taraavai.
If God so wills, He emancipates even the stone-hearted (brutal) people.
ਜੇਕਰ ਸੁਆਮੀ ਨੂੰ ਚੰਗਾ ਲਗੇ, ਤਦ ਉਹ ਪੱਥਰ -ਦਿਲਾਂ ਨੂੰ ਭੀ ਤਾਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ।
پ٘ربھبھاوےَتاپاتھرتراوےَ
اگر منظور خدا کو ہو تو پتھر جیسے دل ہوں جن کے ان کو بھی کا میاب بنا تا ہے ۔
ਪ੍ਰਭ ਭਾਵੈ ਬਿਨੁ ਸਾਸ ਤੇ ਰਾਖੈ ॥
parabh bhaavai bin saas tay raakhai.
If it pleases God, He keeps a person alive even without breath.
ਜੇ ਪ੍ਰਭੂ ਚਾਹੇ ਤਾਂ ਸੁਆਸਾਂ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਭੀ ਪ੍ਰਾਣੀ ਨੂੰ (ਮੌਤ ਤੋਂ) ਬਚਾ ਰੱਖਦਾ ਹੈ l
پ٘ربھبھاوےَبِنُساستےراکھے
اگر منظور خود کو ہو مرودے کو سانس دلاتا ہے ۔
ਪ੍ਰਭ ਭਾਵੈ ਤਾ ਹਰਿ ਗੁਣ ਭਾਖੈ ॥
parabh bhaavai taa har gun bhaakhai.
If it pleases God, then one sings God’s praises.
ਉਸ ਦੀ ਮੇਹਰ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਜੀਵ ਪ੍ਰਭੂ ਦੇ ਗੁਣ ਗਾਉਂਦਾ ਹੈ।
پربھبھاوےَتاہرِگُݨبھاکھے
ہرگن۔ الہٰی اوصاف۔ بھاکھے ۔ بیان کرتا ہے ۔
چاہے خدا اگر تو حمد اپنی کرواتا ہے ۔
ਪ੍ਰਭ ਭਾਵੈ ਤਾ ਪਤਿਤ ਉਧਾਰੈ ॥
parabh bhaavai taa patit uDhaarai.
If it pleases God, He saves even the sinners from vices.
ਜੇ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਦੀ ਰਜ਼ਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਗਿਰੇ ਹੋਏ ਚਲਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ (ਵਿਕਾਰਾਂ ਤੋਂ) ਬਚਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ;
پ٘ربھبھاوےَتاپتِتاُدھارےَ
چاہے خدا اگر تو بداخلاق کو پاک بناتا ہے۔
ਆਪਿ ਕਰੈ ਆਪਨ ਬੀਚਾਰੈ ॥
aap karai aapan beechaarai.
Whatever He does is according to His own thoughts.
ਜੋ ਕੁਝ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਆਪਣੀ ਸੋਚ ਅਨੁਸਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।
آپِکرےَآپنبیِچارےَ
آپن ویچارے ۔ اپنے خیالات اور سوچ سمجھ کے مطابق
خود ہی پیدا کرکے عالم خدا خود ہی اس پر سوچ بناتا ہے ۔
ਦੁਹਾ ਸਿਰਿਆ ਕਾ ਆਪਿ ਸੁਆਮੀ ॥
duhaa siri-aa kaa aap su-aamee.
He Himself is the Master of both worlds (the world here and hereafter).
ਪ੍ਰਭੂ ਆਪ ਹੀ ਲੋਕ ਪਰਲੋਕ ਦਾ ਮਾਲਕ ਹੈ l
دُہاسِرِیاکاآپِسُیامی
ہر دو ہاں بریان۔ ہر دوعالموں۔ بہشت و دوزخ ۔ سوآمی ۔ آقا۔ مالک۔
دونوں عالموں زیر فرمان ہیں اس کے وہ دونوں کا مالکہے ۔
ਖੇਲੈ ਬਿਗਸੈ ਅੰਤਰਜਾਮੀ ॥
khaylai bigsai antarjaamee.
The knower of all hearts plays the worldly drama and enjoys watching it.
ਉਹ ਸਭ ਦੇ ਦਿਲ ਦੀ ਜਾਣਨ ਵਾਲਾ ਆਪ ਜਗਤ-ਖੇਡ ਖੇਡਦਾ ਹੈ ਤੇ (ਇਸ ਨੂੰ ਵੇਖ ਕੇ) ਖ਼ੁਸ਼ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
کھیلےَبِگسےَانّترجامی
دگسے ۔ خوش ہوتا ہے ۔ انتر جامی ۔ اندرونیراز جاننے والا۔
خود ہی کھیلے کھیلکھلائیے خو دہی خوش وہ ہوتا ہے ۔
ਜੋ ਭਾਵੈ ਸੋ ਕਾਰ ਕਰਾਵੈ ॥
jo bhaavai so kaar karaavai.
Whatever He wishes, He makes the person do that deed.
ਉਹ ਬੰਦੇ ਪਾਸੋਂ ਉਹ ਕੰਮ ਕਰਵਾਉਂਦਾ ਹੈ ਜਿਹੜਾ ਉਸ ਨੂੰ ਭਾਉਂਦਾ ਹੈ।
جۄبھاوےَسۄکارکراوےَ
بھاوے ۔ چاہتا ہے ۔
جو خواہش ہے اس کی وہی کار کراتا ہے ۔
ਨਾਨਕ ਦ੍ਰਿਸਟੀ ਅਵਰੁ ਨ ਆਵੈ ॥੨॥
naanak daristee avar na aavai. ||2||
O’ Nanak, I see no other like Him. ||2||
ਹੇ ਨਾਨਕ! (ਉਸ ਵਰਗਾ) ਕੋਈ ਹੋਰ ਨਹੀਂ ਦਿੱਸਦਾ
نانکد٘رِسٹیاورُنآوےَ
درشٹی ۔ زیر نظر ۔ نگاہ ۔ اور ۔ دوسرا۔
اے نانک ۔ اسکا ثانی اور نظر نہآتا ہے ۔
ਕਹੁ ਮਾਨੁਖ ਤੇ ਕਿਆ ਹੋਇ ਆਵੈ ॥
kaho maanukh tay ki-aa ho-ay aavai.
Tell me, what can a human being do on his own?
ਦੱਸੋ, ਮਨੁੱਖ ਪਾਸੋਂ (ਆਪਣੇ ਆਪ) ਕੇਹੜਾ ਕੰਮ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ?
کہُمانُکھتےکِیاہۄءِآوےَ
مانکہ ۔ انسان ۔
بتاؤ انسان کر سکتا ہے کیا۔
ਜੋ ਤਿਸੁ ਭਾਵੈ ਸੋਈ ਕਰਾਵੈ ॥
jo tis bhaavai so-ee karaavai.
Whatever pleases God, He gets that done from the mortals.
ਜੋ ਪ੍ਰਭੂ ਨੂੰ ਚੰਗਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ, ਉਹੀ (ਜੀਵ ਪਾਸੋਂ) ਕਰਾਉਂਦਾ ਹੈ।
جۄتِسُبھاوےَسۄئیکراوےَ
اسمیں کونسی طاقت ہے جو چاہتا ہے آقا وہی کار کراتا ہے ۔
ਇਸ ਕੈ ਹਾਥਿ ਹੋਇ ਤਾ ਸਭੁ ਕਿਛੁ ਲੇਇ ॥
is kai haath ho-ay taa sabh kichh lay-ay.
If it were in the mortal’s hand, he would grab everything.
ਜੇਕਰ ਇਹ ਪ੍ਰਾਣੀ ਦੇ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਉਹ ਹਰੇਕ ਚੀਜ਼ ਸਾਂਭ ਲੈਂਦਾ l
اِسکےَہاتھِہۄءِ تاسبھُکِچھُلےءِ
اگر ہوا س میں طاقت تو سب کچھ لے لے وہ جو کچھ چاہتا ہے
ਜੋ ਤਿਸੁ ਭਾਵੈ ਸੋਈ ਕਰੇਇ ॥
jo tis bhaavai so-ee karay-i.
But God does whatever pleases Him.
(ਪਰ) ਪ੍ਰਭੂ ਉਹੀ ਕੁਝ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਉਸ ਨੂੰ ਭਾਉਂਦਾ ਹੈ।
جۄتِسُبھاوےَسۄئیکرےءِ
وہی کار وہ کرتا ہے ۔
ਅਨਜਾਨਤ ਬਿਖਿਆ ਮਹਿ ਰਚੈ ॥
anjaanat bikhi-aa meh rachai.
Because of ignorance, one is engrossed in Maya (worldly illusions).
ਮੂਰਖਤਾ ਦੇ ਕਾਰਣ ਮਨੁੱਖ ਮਾਇਆ ਵਿਚ ਰੁੱਝ ਜਾਂਦਾ ਹੈ l
انجانتبِکھِیامہِرچےَ
انجانت ۔ لا علمی ۔ وکھیا۔ بدیاں۔ برائیاں۔
لا علمی کے کارن بدیوں اور برائیوں میں پھنس جاتا ہے ۔
ਜੇ ਜਾਨਤ ਆਪਨ ਆਪ ਬਚੈ ॥
jay jaanat aapan aap bachai.
If he knew better, he would save himself from it.
ਜੇ ਸਮਝ ਵਾਲਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਆਪ (ਇਸ ਤੋਂ) ਬਚਿਆ ਰਹੇ;
جےجانتآپنآپبچے
جانت۔ سمجھے ہوئے ۔
سوبھ ہوا گر اسے تو گناہوں سے کیوں نہ بچ جائے وہ ۔
ਭਰਮੇ ਭੂਲਾ ਦਹ ਦਿਸਿ ਧਾਵੈ ॥
bharmay bhoolaa dah dis Dhaavai.
Deluded by doubt, he wanders around in all directions.
ਇਸ ਦਾ ਮਨ ਭੁਲੇਖੇ ਵਿਚ ਭੁੱਲਾ ਹੋਇਆ ਮਾਇਆ ਦੀ ਖ਼ਾਤਿਰ ਦਸੀਂ ਪਾਸੀਂ ਦੌੜਦਾ ਹੈ,
بھرمےبھۄُلادہدِسِدھاوےَ
بھرمے بھولا ۔ وہم وگمان میں گمراہ۔ دہدس ۔ ہر طرف۔ دھاوے ۔ دوڑ دھوپ
وہم وگمان میں بھٹکتا انسان دوڑ دہوپ کرتا ہے وہ ۔
ਨਿਮਖ ਮਾਹਿ ਚਾਰਿ ਕੁੰਟ ਫਿਰਿ ਆਵੈ ॥
nimakh maahi chaar kunt fir aavai.
In a moment the mind circles around the four corners of the world.
ਅੱਖ ਦੇ ਫੋਰ ਵਿਚ ਚਹੁੰ ਕੂਟਾਂ ਵਿਚ ਭੱਜ ਦੌੜ ਆਉਂਦਾ ਹੈ।
نِمکھماہِچارِکُنّٹپھِرِآوےَ
نمکہہ۔ آنکھ جھپکنے کے وقت میں۔ چارکنٹ ۔ چاروں طرف ۔
چاروں طرف بھٹکتی روح اس کی پل میں واپس آتی ہے ۔
ਕਰਿ ਕਿਰਪਾ ਜਿਸੁ ਅਪਨੀ ਭਗਤਿ ਦੇਇ ॥
kar kirpaa jis apnee bhagat day-ay.
Those whom God mercifully blesses with His devotional worship,
(ਪ੍ਰਭੂ) ਮੇਹਰ ਕਰ ਕੇ ਜਿਸ ਜਿਸ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਭਗਤੀ ਬਖ਼ਸ਼ਦਾ ਹੈ,
کرِکِرپاجِسُاپنیبھگتِدےءِ
بھگت۔ عابد۔ خادم۔ رضا کار الہٰی۔
جسے خدا رحمت سے اپنی خادم و عابد بناتا ہے ۔
ਨਾਨਕ ਤੇ ਜਨ ਨਾਮਿ ਮਿਲੇਇ ॥੩॥
naanak tay jan naam milay-ay. ||3||
O’ Nanak, they remain merged in Naam. ||3||
ਹੇ ਨਾਨਕ! ਉਹ ਮਨੁੱਖ ਨਾਮ ਵਿਚ ਟਿਕੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ
نانکتےجننامِمِلےءِ
وہ اے نانک۔ وہ نام الہٰی عبادت الہٰی پاتا ہے ۔
ਖਿਨ ਮਹਿ ਨੀਚ ਕੀਟ ਕਉ ਰਾਜ ॥
khin meh neech keet ka-o raaj.
In an instant, He can make a worm like lowly person a king,
ਖਿਣ ਵਿਚ ਪ੍ਰਭੂ ਕੀੜੇ (ਵਰਗੇ) ਨੀਵੇਂ (ਮਨੁੱਖ) ਨੂੰ ਰਾਜ ਦੇ ਦੇਂਦਾ ਹੈ,
کھِنمہِنیِچکیِٹکءُراج
کھن میہہ ۔ پل مینہہ ۔ نیچ۔ کمینہ ۔ کیٹ ۔ کیڑا۔
پل میںجو ہو عاجز کپڑے کی مانند اسے حکمران بناتا ہے ۔
ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ ਗਰੀਬ ਨਿਵਾਜ ॥
paarbarahm gareeb nivaaj.
The Supreme God is the Protector of the humbly poor.
ਪ੍ਰਭੂ ਗ਼ਰੀਬਾਂ ਤੇ ਮੇਹਰ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੈ।
پارب٘رہمغریِبنِواز
پار برہم۔پار لگانے والا۔ غریب نواز۔ غریب پرور۔ غریب پر مہربان۔
غریب پرور غریبوں کا ہمدرد خدا ، غریبوں کی پرورش کرتا ہے ۔
ਜਾ ਕਾ ਦ੍ਰਿਸਟਿ ਕਛੂ ਨ ਆਵੈ ॥
jaa kaa darisat kachhoo na aavai.
Even the one who seems to have no virtues,
ਜਿਸ ਮਨੁੱਖ ਦਾ ਕੋਈ ਗੁਣ ਨਹੀਂ ਦਿੱਸ ਆਉਂਦਾ,
جاکاد٘رِسٹِکچھۄُنآوےَ
درشٹ ۔ نگاہ ۔
جو کسی کی نظروں میں نہ ہو
ਤਿਸੁ ਤਤਕਾਲ ਦਹ ਦਿਸ ਪ੍ਰਗਟਾਵੈ ॥
tis tatkaal dah dis paragtaavai.
In an instant God makes him popular everywhere.
ਉਸ ਨੂੰ ਪਲਕ ਵਿਚ ਦਸੀਂ ਪਾਸੀਂ ਉੱਘਾ ਕਰ ਦੇਂਦਾ ਹੈ।
تِسُتتکالدہدِسپ٘رگٹاوےَ
فورا ًاس کی ہر طرف شہرت پھیلاتا ہے ۔
تتکال ۔ فورا ً۔ دہ دس۔ ہر طرف۔ پرغاوے ۔ شہور ۔ شہرت یافتہ ۔
ਜਾ ਕਉ ਅਪੁਨੀ ਕਰੈ ਬਖਸੀਸ ॥
jaa ka-o apunee karai bakhsees.
The one upon whom He bestows His blessings,
ਜਿਸ ਮਨੁੱਖ ਤੇ ਜਗਤ ਦਾ ਮਾਲਕ ਪ੍ਰਭੂ ਆਪਣੀ ਬਖ਼ਸ਼ਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ;
جاکءُاپُنیکرےَبخشیِس
بخشش۔ مہرباین ۔ کرم و عنایت
جس پرہو الہٰی رحمت
ਤਾ ਕਾ ਲੇਖਾ ਨ ਗਨੈ ਜਗਦੀਸ ॥
taa kaa laykhaa na ganai jagdees.
The Master of the world does not hold him to his account.
ਸ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਦਾ ਸੁਆਮੀ ਉਸ ਦਾ ਹਿਸਾਬ ਕਿਤਾਬ ਨਹੀਂ ਗਿਣਦਾ
تاکالیکھانگنےَجگدیِس
جگدیس ۔ عالم کا مالک ۔
اس کے اعمال کا حساب نہیں لیتا خدا۔
ਜੀਉ ਪਿੰਡੁ ਸਭ ਤਿਸ ਕੀ ਰਾਸਿ ॥
jee-o pind sabh tis kee raas.
Soul and body are all His property bestowed upon a mortal.
ਇਹ ਜਿੰਦ ਤੇ ਸਰੀਰ ਸਭ ਉਸ ਪ੍ਰਭੂ ਦੀ ਦਿੱਤੀ ਹੋਈ ਪੂੰਜੀ ਹੈ
جیءُپِنّڈُسبھتِسکیراسِ
جیو۔ روح۔ جان ۔ پنڈ۔ جسم۔ راس۔ پونجی ۔ سرمایہ ۔
دل وجان اسکا سرمایا ہے
ਘਟਿ ਘਟਿ ਪੂਰਨ ਬ੍ਰਹਮ ਪ੍ਰਗਾਸ ॥
ghat ghat pooran barahm pargaas.
Each and every heart is illuminated by the all Pervading Perfect God.
ਹਰੇਕ ਸਰੀਰ ਵਿਚ ਵਿਆਪਕ ਪ੍ਰਭੂ ਦਾ ਹੀ ਜਲਵਾ ਹੈ।
گھٹِگھٹِپۄُرنب٘رہمپ٘رگاس
گھٹ گھٹ ۔ ہر دل میں ۔ برہم ۔ خدا۔ پر گاس۔ نور ۔ روشی ۔
ہر دل میں وہ سمایا ہے
ਅਪਨੀ ਬਣਤ ਆਪਿ ਬਨਾਈ ॥
apnee banat aap banaa-ee.
He has created His creation all by Himself,
ਇਹ (ਜਗਤ-) ਰਚਨਾ ਉਸ ਨੇ ਆਪ ਰਚੀ ਹੈ।
اپنیبݨتآپِبنائی
بنت ۔ منصوبہ ۔
اپنا منصوبہ خود ہی بنا کر
ਨਾਨਕ ਜੀਵੈ ਦੇਖਿ ਬਡਾਈ ॥੪॥
naanak jeevai daykh badaa-ee. ||4||
O’ Nanak, He is rejoicing while beholding His greatness
ਹੇ ਨਾਨਕ! ਆਪਣੀ (ਇਸ) ਬਜ਼ੁਰਗੀ ਨੂੰ ਆਪ ਵੇਖ ਕੇ ਖ਼ੁਸ਼ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ
نانکجیِوےَدیکھِبڈائی
بڈائی ۔ عظمت۔
خودہی اپنی عظمت سےنانک خوش ہوتا ہے ۔
ਇਸ ਕਾ ਬਲੁ ਨਾਹੀ ਇਸੁ ਹਾਥ ॥
is kaa bal naahee is haath.
The mortal’s power is not in his control,
ਜੀਵ ਦੀ ਤਾਕਤ ਜੀਵਦੇ ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਨਹੀਂ ਹੈ,
اِسکابلُناہیاِسُہاتھ
انسان کی اپنی طاقت اس کے ہاتھ نہیں ہے ۔
ਕਰਨ ਕਰਾਵਨ ਸਰਬ ਕੋ ਨਾਥ ॥
karan karaavan sarab ko naath.
the One Master of all is the Doer and the cause of causes.
ਸਭ ਜੀਵਾਂ ਦਾ ਮਾਲਕ ਪ੍ਰਭੂ ਆਪ ਸਭ ਕੁਝ ਕਰਨ ਕਰਾਉਣ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਹੈ।
کرنکراونسربکۄناتھ
کرنے او ر کرانے والا ہے سب کا مالک ہے
ਆਗਿਆਕਾਰੀ ਬਪੁਰਾ ਜੀਉ ॥
aagi-aakaaree bapuraa jee-o.
The helpless mortal is subject to His command,
ਵਿਚਾਰਾ ਜੀਵ ਪ੍ਰਭੂ ਦੇ ਹੁਕਮ ਵਿਚ ਹੀ ਤੁਰਨ ਵਾਲਾ ਹੈ,
آگِیاکاریبپُراجیءُ
لاچار بشر اس کے حکم کے تابع ہے
ਜੋ ਤਿਸੁ ਭਾਵੈ ਸੋਈ ਫੁਨਿ ਥੀਉ ॥
jo tis bhaavai so-ee fun thee-o.
because ultimately that which pleases Him is what happens.
(ਕਿਉਂਕਿ) ਹੁੰਦਾ ਓਹੀ ਹੈ ਜੋ ਉਸ ਪ੍ਰਭੂ ਨੂੰ ਭਾਉਂਦਾ ਹੈ।
جۄتِسُبھاوےَسۄئیپھُنِتھیءُ
یہ انسان کبھی بلندی و عظمت پاتا ہے
ਕਬਹੂ ਊਚ ਨੀਚ ਮਹਿ ਬਸੈ ॥
kabhoo ooch neech meh basai.
A human being sometimes is in an optimistic state, and sometimes in a pessimistic mood.
ਕਦੇ ਆਦਮੀ ਉਚਤਾ ਅਤੇ ਕਦੇ ਨੀਚਤਾ ਅੰਦਰ ਵਸਦਾ ਹੈ।
کبہۄُاۄُچنیِچمہِبسےَ
کبھی بلندی ہے کبھی پستی
ਕਬਹੂ ਸੋਗ ਹਰਖ ਰੰਗਿ ਹਸੈ ॥
kabhoo sog harakh rang hasai.
Sometimes, he appears sad and other times he appears to be laughing with joy.
ਕਦੇ ਚਿੰਤਾ ਵਿਚ ਹੈ ਤੇ ਕਦੇ ਖੁਸ਼ੀ ਦੀ ਮੌਜ ਵਿਚ ਹੱਸ ਰਿਹਾ ਹੈ;
کبہۄُسۄگہرکھرنّگِہسےَ
گاہے افسو ہے کرتا کبھی خوشی مناتا ہے
ਕਬਹੂ ਨਿੰਦ ਚਿੰਦ ਬਿਉਹਾਰ ॥
kabhoo nind chind bi-uhaar.
Sometimes one indulges in slander and speaks ill of others.
ਕਦੇ (ਦੂਜਿਆਂ ਦੀ) ਨਿੰਦਿਆ ਵਿਚਾਰਨ ਦਾ ਵਿਹਾਰ ਬਣਾਈ ਬੈਠਾ ਹੈ,
کبہۄُنِنّدچِنّدبِئُہار
کبھی بدگوئی کی ہے عادت
کبھی کبھی کوئی بہتان میں ملوث ہوتا ہے اور دوسروں سے برا بھلا کہتا ہے
ਕਬਹੂ ਊਭ ਅਕਾਸ ਪਇਆਲ ॥
kabhoo oobh akaas pa-i-aal.
Sometimes he feels so elated as if flying high in the sky, and sometimes so depressed as if in the depth of nether-world.
ਕਦੇ (ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਦੇ ਕਾਰਣ) ਅਕਾਸ਼ ਵਿਚ ਉੱਚਾ (ਚੜ੍ਹਦਾ ਹੈ) (ਕਦੇ ਚਿੰਤਾ ਦੇ ਕਾਰਣ) ਪਤਾਲ ਵਿਚ (ਡਿੱਗਾ ਪਿਆ ਹੈ);
کبہۄُاۄُبھاکاسپئِیال
کبھی کبھی وہ اس طرح خوشی محسوس کرتا ہے جیسے آسمان میں اونچی اڑان لے رہا ہو ، اور کبھی ایسا افسردہ ہو جیسے گویا نیچرل ورلڈ کی گہرائی میں ہو۔
ਕਬਹੂ ਬੇਤਾ ਬ੍ਰਹਮ ਬੀਚਾਰ ॥
kabhoo baytaa barahm beechaar.
Sometimes he acts as if he knows all about the divine knowledge.
ਕਦੇ ਉਹ ਪ੍ਰਭੂ ਦੀ ਗਿਆਤ ਦਾ ਜਾਣੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
کبہۄُبیتاب٘رہمبیِچار
بعض اوقات وہ ایسا کام کرتا ہے جیسے وہ خدائی علم کے بارے میں سب جانتا ہو۔
ਨਾਨਕ ਆਪਿ ਮਿਲਾਵਣਹਾਰ ॥੫॥
naanak aap milaavanhaar. ||5||
O’ Nanak, God Himself unites human beings with Himself. ||5||
ਹੇ ਨਾਨਕ! ਜੀਵਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਵਿਚ ਮੇਲਣ ਵਾਲਾ ਪ੍ਰਭੂ ਆਪ ਹੀ ਹੈ
نانکآپِمِلاوݨہار
اے نانک کبھی جو خودا سب کو ساتھ ملانے والا ہے ۔
ਕਬਹੂ ਨਿਰਤਿ ਕਰੈ ਬਹੁ ਭਾਤਿ ॥
kabhoo nirat karai baho bhaat.
Sometimes, the mortal dances in various ways.
ਕਦੇ ਆਦਮੀ ਅਨੇਕਾਂ ਤ੍ਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਨੱਚਦਾ ਹੈ।
کبہۄُنِرتِکرےَبہُبھاتِ
نرت۔ ناچ۔ بھانت۔ قسموں کا
کبھیکئی قسموں ے ناچ ناچتا ہے
ਕਬਹੂ ਸੋਇ ਰਹੈ ਦਿਨੁ ਰਾਤਿ ॥
kabhoo so-ay rahai din raat.
Sometimes he remain asleep day and night in state of ignorance.
ਕਦੇ ਉਹ ਦਿਨ ਰਾਤ ਸੁੱਤਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
کبہۄُسۄءِرہےَدِنُراتِ
کبھی روز و شب سویا رہتا ہے ۔
ਕਬਹੂ ਮਹਾ ਕ੍ਰੋਧ ਬਿਕਰਾਲ ॥
kabhoo mahaa kroDh bikraal.
Sometimes he looks dreadful in terrible rage.
ਕਦੇ ਕ੍ਰੋਧ (ਵਿਚ ਆ ਕੇ) ਬੜਾ ਡਰਾਉਣਾ (ਲੱਗਦਾ ਹੈ),
کبہۄُمہاک٘رۄدھبِکرال
مہاں کرودھ ۔ بھاری غصہ ۔ وکرال ۔ خوفناک
غصے میں اور طیش میں آتا ہے کبھی ۔
ਕਬਹੂੰ ਸਰਬ ਕੀ ਹੋਤ ਰਵਾਲ ॥
kabahooN sarab kee hot ravaal.
Sometimes he becomes the dust of the feet of all (extremely humble).
ਕਦੇ ਜੀਵਾਂ ਦੇ ਚਰਨਾਂ ਦੀ ਧੂੜ ਬਣਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ l
کبہۄُنّسربکیہۄتروال
سرب سارے ۔ ہوتروال۔ دہول ہوجاتا ہے
کبھی سب کے پاؤں کی دہول ہوجاتا ہے ۔
ਕਬਹੂ ਹੋਇ ਬਹੈ ਬਡ ਰਾਜਾ ॥
kabhoo ho-ay bahai bad raajaa.
Sometimes, he poses like a great king.
ਕਦੇ ਵੱਡਾ ਰਾਜਾ ਬਣ ਬੈਠਦਾ ਹੈ,
کبہۄُہۄءِبہےَبڈراجا
وڈراجا ۔ بھری حکمران
بھاری حکمران ہوجاتا ہے کبھی ۔
ਕਬਹੁ ਭੇਖਾਰੀ ਨੀਚ ਕਾ ਸਾਜਾ ॥
kabahu bhaykhaaree neech kaa saajaa.
Sometimes he assumes the disposition of lowly beggar.
ਕਦੇ ਇਕ ਨੀਵੀਂ ਜਾਤਿ ਦੇ ਮੰਗਤੇ ਦਾ ਸਾਂਗ (ਬਣਾ ਰੱਖਿਆ ਹੈ);
کبہُبھیکھارینیِچکاساجا
۔ بھیکھاری ۔ بھیکھ مانگنے والا۔ نیچ ۔ کمینہ ۔ ساجا۔ ساجا ۔ بھیس۔
کبھی بھکاری کا بھیس بناتاہے اور کبھی بدنامی پاتا ہے ۔
ਕਬਹੂ ਅਪਕੀਰਤਿ ਮਹਿ ਆਵੈ ॥
kabhoo apkeerat meh aavai.
Sometimes he falls into evil repute (by doing evil deeds).
ਕਦੇ ਆਪਣੀ ਬਦਨਾਮੀ ਕਰਾ ਰਿਹਾ ਹੈ,
کبہۄُاپکیِرتِمہِآوےَ
اپ کیرت۔ بد نامی
ਕਬਹੂ ਭਲਾ ਭਲਾ ਕਹਾਵੈ ॥
kabhoo bhalaa bhalaa kahaavai.
Sometimes, he acts in a way that he is praised by all.
ਕਦੇ ਚੰਗਾ ਅਖਵਾ ਰਿਹਾ ਹੈ;
کبہۄُبھلابھلاکہاوےَ
بھلا بھلا ۔ نیک
کبھی نیک ہوکر نیک سیرت کہلاتا ہے ۔
ਜਿਉ ਪ੍ਰਭੁ ਰਾਖੈ ਤਿਵ ਹੀ ਰਹੈ ॥
ji-o parabh raakhai tiv hee rahai.
In whatever state God keeps, the mortal lives in that state.
ਜੀਵ ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜੀਵਨ ਬਿਤੀਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਪ੍ਰਭੂ ਕਰਾਉਂਦਾ ਹੈ।
جِءُپ٘ربھُراکھےَتِوہیرہےَ
جیو پربھ راکہے ۔ جیسے خدا بچائے ۔ تو ہی۔ ویسے ہی سچ کہے ۔ حقیقت بیان کرتا ہے ۔
جیسا خدا اسے رکھتا ہے ویساہی وہ رہتا ہے ۔
ਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ਨਾਨਕ ਸਚੁ ਕਹੈ ॥੬॥
gur parsaad naanak sach kahai. ||6||
O’ Nanak, only a rare person meditates on God by the Guru’s grace.
ਹੇ ਨਾਨਕ! (ਕੋਈ ਵਿਰਲਾ ਮਨੁੱਖ) ਗੁਰੂ ਦੀ ਕਿਰਪਾ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭੂ ਨੂੰ ਸਿਮਰਦਾ ਹੈ
گُرپ٘رسادِنانکسچُکہےَ
رحمت مرشد سے نانک سچی سچی کہتا ہے ۔
ਕਬਹੂ ਹੋਇ ਪੰਡਿਤੁ ਕਰੇ ਬਖ੍ਯ੍ਯਾਨੁ ॥
kabhoo ho-ay pandit karay bakh-yaan.
Sometimes, as a pundit he preaches others.
ਕਦੇ ਪੰਡਤ ਬਣ ਕੇ (ਦੂਜਿਆਂ ਨੂੰ) ਉਪਦੇਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ,
کبہۄُہۄءِپنّڈِتُکرےبکھ٘ېانُ
کبھی ہوکر پنڈت واعظ کرتا ہے ۔
ਕਬਹੂ ਮੋਨਿਧਾਰੀ ਲਾਵੈ ਧਿਆਨੁ ॥
kabhoo moniDhaaree laavai Dhi-aan.
Sometimes becoming a silent sage, he enters into meditation.
ਕਦੇ ਮੋਨੀ ਸਾਧੂ ਹੋ ਕੇ ਸਮਾਧੀ ਲਾਈ ਬੈਠਾ ਹੈ;
کبہۄُمۄنِدھاریلاوےَدھِیانُ
کبھی خاموش ہوکرچپکے دھیان لگاتا ہے
ਕਬਹੂ ਤਟ ਤੀਰਥ ਇਸਨਾਨ ॥
kabhoo tat tirath isnaan.
At times he resides and bathes at places of pilgrimage.
ਕਦੇ ਤੀਰਥਾਂ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ,
کبہۄُتٹتیِرتھاِسنان
کبھی زیارت گاہوں کی زیارت سے خود کو پاک بناتا ہے ۔
ਕਬਹੂ ਸਿਧ ਸਾਧਿਕ ਮੁਖਿ ਗਿਆਨ ॥
kabhoo siDh saaDhik mukh gi-aan.
Sometimes as an adept and sometimes as a seeker he talks about spirituality.
ਕਦੇ ਸਿੱਧ ਤੇ ਸਾਧਿਕ (ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ) ਮੂੰਹੋਂ ਗਿਆਨ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਕਰਦਾ ਹੈ;
کبہۄُسِدھسادھِکمُکھِگِیان
کبھی پاکدامن ہوکر پاکدامنی کے لئے راغب ہوکر زبان سے علم کی بابت بتلاتا ہے ۔
ਕਬਹੂ ਕੀਟ ਹਸਤਿ ਪਤੰਗ ਹੋਇ ਜੀਆ ॥
kabhoo keet hasat patang ho-ay jee-aa.
Sometimes, he becomes worm, elephant, or moth,
ਕਦੇ ਕੀੜੇ ਹਾਥੀ ਭੰਬਟ (ਆਦਿਕ) ਜੀਵ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ,
کبہۄُکیِٹہستِپتنّگہۄءِجیِیا
کبھی کیڑا کبھی ہاتھی کبھی پتنگے کی زندگی جیتا ہے ۔
ਅਨਿਕ ਜੋਨਿ ਭਰਮੈ ਭਰਮੀਆ ॥
anik jon bharmai bharmee-aa.
and confused by doubts he wanders through countless existences.
ਅਤੇ ਭਰਮ ਵਿਚ ਪਾਇਆ ਹੋਇਆ। ਕਈ ਜੂਨਾਂ ਵਿਚ ਭਉਂ ਰਿਹਾ ਹੈ;
انِکجۄنِبھرمےَبھرمیِیا
اور طرح طرح کی زندگیوںمیں بھٹکتا رہتا ہے