ਆਪੇ ਖੇਲ ਕਰੇ ਸਭ ਕਰਤਾ ਐਸਾ ਬੂਝੈ ਕੋਈ ॥੩॥
aapay khayl karay sabh kartaa aisaa boojhai ko-ee. ||3||
The Creator Himself plays all the games; only a few understand this. ||3||
But it is only a rare person who understands that the Creator Himself executes all His plays (of the world). ||3||
(ਇਥੇ ਤਾਂ ਰਾਹੇ ਪੈਣ ਜਾਂ ਕੁਰਾਹੇ ਪੈਣ ਵਾਲਾ) ਸਾਰਾ ਹੀ ਤਮਾਸ਼ਾ ਕਰਤਾਰ ਆਪ ਹੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ-ਇਹ ਭੇਤ ਭੀ ਕੋਈ ਵਿਰਲਾ ਬੰਦਾ ਹੀ ਸਮਝਦਾ ਹੈ। (ਤੇ ਉਹ ਰਜ਼ਾ ਦੇ ਮਾਲਕ ਕਰਤਾਰ ਦਾ ਨਾਮ ਸਿਮਰਦਾ ਹੈ) ॥੩॥
آپےکھیلکرےسبھکرتاایَسابوُجھےَکوئیِ॥੩॥
کرتا۔ ایسا بوجھےکوئی ۔ اسطرح کوئی سمجھے (3)
یہ سارا الہٰی کرتب اور کھیل تماشہ ہے ایسی کسی کو ہی سمجھ ہے (3)
ਨਾਉ ਪ੍ਰਭਾਤੈ ਸਬਦਿ ਧਿਆਈਐ ਛੋਡਹੁ ਦੁਨੀ ਪਰੀਤਾ ॥
naa-o parbhaatai sabad Dhi-aa-ee-ai chhodahu dunee pareetaa.
Meditate on the Name, and the Word of the Shabad, in the early hours before dawn; leave your worldly entanglements behind.
(O’ my friends), shed the love of worldly (things), and meditate on God’s Name in the early morning hours.
ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਵੇਲੇ ਹੀ (ਉੱਠ ਕੇ) ਗੁਰੂ ਦੇ ਸ਼ਬਦ ਵਿਚ ਜੁੜ ਕੇ ਕਰਤਾਰ ਦਾ ਨਾਮ ਸਿਮਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਮਾਇਆ ਦਾ ਮੋਹ ਤਿਆਗੋ (ਇਹ ਮੋਹ ਹੀ ਕਰਤਾਰ ਦੀ ਯਾਦ ਭੁਲਾਂਦਾ ਹੈ)।
ناءُپ٘ربھاتےَسبدِدھِیائیِئےَچھوڈہُدُنیِپریِتا॥
ناؤ۔ الہٰی نام ۔ پربھاتے ۔ صبح سویرے ۔ علے الصبح۔ سبد دھیایئے ۔ کلام میں دھیان لگائیں۔ چھوڈ ہو۔ دنی پریتا۔ دنیاوی محبت۔
علے الصبح کلام مرشد میں دھیان لگاؤ دنیاوی محبت ترک کرؤ
ਪ੍ਰਣਵਤਿ ਨਾਨਕ ਦਾਸਨਿ ਦਾਸਾ ਜਗਿ ਹਾਰਿਆ ਤਿਨਿ ਜੀਤਾ ॥੪॥੯॥
paranvat naanak daasan daasaa jag haari-aa tin jeetaa. ||4||9||
Prays Nanak, the slave of God’s slaves: the world loses, and he wins. ||4||9||
Nanak the servant of servants of God supplicates that they who have lost (interest in the riches or powers of) the world, have won (the object of human life or reunion with God). ||4||9||
ਕਰਤਾਰ ਦੇ ਸੇਵਕਾਂ ਦਾ ਸੇਵਕ ਨਾਨਕ ਬੇਨਤੀ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਹੜਾ ਬੰਦਾ (ਮਾਇਆ ਦਾ ਮੋਹ ਤਿਆਗ ਕੇ) ਜਗਤ ਵਿਚ ਨਿਮ੍ਰਤਾ ਨਾਲ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਗੁਜ਼ਾਰਦਾ ਹੈ, ਉਸੇ ਨੇ ਹੀ (ਜੀਵਨ ਦੀ ਬਾਜ਼ੀ) ਜਿੱਤੀ ਹੈ ॥੪॥੯॥
پ٘رنھۄتِنانکداسنِداساجگِہارِیاتِنِجیِتا॥੪॥੯॥
پرنوت ۔ عرض گذارتا ہے ۔ داسن داسا۔ غلاموں کا غلام۔ جگ ہاریا۔ جو عالم میں اپنے آپو کو شکست پائی۔ تن جیتا وہ فتیحیاب ہوا۔
۔ نانک عرض گذارتا ہے غلاموں غلام ہے اسنے سارے عالم کو شکشت دیدی اور خود فیتجیاب ہوآ۔
ਪ੍ਰਭਾਤੀ ਮਹਲਾ ੧ ॥
parbhaatee mehlaa 1.
Prabhaatee, First Mehl:
پ٘ربھاتیِمہلا੧॥
ਮਨੁ ਮਾਇਆ ਮਨੁ ਧਾਇਆ ਮਨੁ ਪੰਖੀ ਆਕਾਸਿ ॥
man maa-i-aa man Dhaa-i-aa man pankhee aakaas.
The mind is Maya, the mind is a chaser; the mind is a bird flying across the sky.
(O’ God), our mind is so obsessed with worldly riches that it keeps running after it. (Sometimes), the mind runs after (worldly wealth or Maya) like birds in the sky, (with the result that, spiritually speaking, the township of body appears lonely and uninhabited.
(ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ! ਤੇਰੇ ਨਾਮ-ਖ਼ਜ਼ਾਨੇ ਤੋਂ ਸੱਖਣਾ) ਮਨ (ਕਾਮਾਦਿਕ ਚੋਰਾਂ ਦੇ ਢਹੇ ਚੜ੍ਹ ਕੇ, ਸਦਾ) ਮਾਇਆ ਹੀ ਮਾਇਆ (ਲੋੜਦਾ ਹੈ), (ਮਾਇਆ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਹੀ) ਦੌੜਦਾ ਹੈ, ਮਨ (ਮਾਇਆ ਦੀ ਖ਼ਾਤਰ ਹੀ ਉਡਾਰੀਆਂ ਲਾਂਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ) ਪੰਛੀ ਆਕਾਸ਼ ਵਿਚ (ਉਡਾਰੀਆਂ ਲਾਂਦਾ ਹੈ, ਤੇ ਸਰੀਰ-ਨਗਰ ਸੁੰਞਾ ਪਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਕਾਮਾਦਿਕ ਚੋਰ ਸ਼ੁਭ ਗੁਣਾਂ ਦੀ ਰਾਸਿ-ਪੂੰਜੀ ਲੁੱਟਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ)।
منُمائِیامنُدھائِیامنُپنّکھیِآکاسِ॥
من مائیا من دھائیا ۔ دل دنیاوی دولت کے لئے دوڑ دہوپ کرتا ہے اور پرندوں کی طرح آسمانوں میںپرواز کرتا ہے
یہ انسانی دل دنیاوی دولت کے لئے دوڑ دہوپ جہوترودکرتا ہے اور پندوں کی طرح آسمانوں میں پروار کرتا ہے
ਤਸਕਰ ਸਬਦਿ ਨਿਵਾਰਿਆ ਨਗਰੁ ਵੁਠਾ ਸਾਬਾਸਿ ॥
taskar sabad nivaari-aa nagar vuthaa saabaas.
The thieves are overpowered by the Shabad, and then the body-village prospers and celebrates.
(But when by reflecting on the Guru’s) word, the thieves (of lust, anger, and attachment are) driven out (from the body township, then there is so much joy in the body, as if this) city has become inhabited and he is being congratulated.
ਜਦੋਂ ਗੁਰੂ ਦੇ ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਰਾਹੀਂ ਇਹ ਚੋਰ (ਸਰੀਰ-ਨਗਰ ਵਿਚੋਂ) ਕੱਢ ਦੇਈਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ (ਸਰੀਰ-) ਨਗਰ ਵੱਸ ਪੈਂਦਾ ਹੈ (ਭਾਵ, ਮਨ ਬਾਹਰ ਮਾਇਆ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਭਟਕਣੋਂ ਹਟ ਕੇ ਅੰਦਰ ਟਿਕ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤੇ ਇਸ ਨੂੰ) ਸੋਭਾ-ਵਡਿਆਈ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।
تسکرسبدِنِۄارِیانگرُۄُٹھاساباسِ॥
تسکر ۔ چور ۔ سبد۔ کلام کے ذریعے ۔ نواریا۔ دور کیا۔ نگروٹھا ساباس۔ اور جسم میں نیکیاں نمودار ہوئیں۔ بسیں ۔
جس نے چوروں کو کلام سے دور کیا تو جسم آباد خوشحال ہوتا ہے
ਜਾ ਤੂ ਰਾਖਹਿ ਰਾਖਿ ਲੈਹਿ ਸਾਬਤੁ ਹੋਵੈ ਰਾਸਿ ॥੧॥
jaa too raakhahi raakh laihi saabat hovai raas. ||1||
Lord, when You save someone, he is saved; his capital is safe and sound. ||1||
(But O’ God, only when, through) the word of the Guru, You want to protect it, You save it (from these evil impulses) and one’s capital (of breaths) becomes whole (and fruitful). ||1||
(ਪਰ, ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ!) ਜਦੋਂ ਤੂੰ ਆਪ (ਇਸ ਮਨ ਦੀ) ਰਾਖੀ ਕਰਦਾ ਹੈਂ, (ਜਦੋਂ ਤੂੰ ਆਪ ਇਸ ਨੂੰ ਕਾਮਾਦਿਕ ਚੋਰਾਂ ਤੋਂ) ਬਚਾਂਦਾ ਹੈਂ, ਤਦੋਂ (ਮਨੁੱਖਾ ਸਰੀਰ ਦੀ ਸ਼ੁਭ ਗੁਣਾਂ ਦੀ) ਰਾਸਿ-ਮੂੜੀ, ਸਹੀ ਸਲਾਮਤ ਬਚੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ॥੧॥
جاتوُراکھہِراکھِلیَہِسابتُہوۄےَراسِ॥੧॥
راکھیہہ۔ حفاظت کرتا ہے ثابت ہووے راس۔ تو سرمایہ قائم دائم رہتا ہے (1)
اے خدا جب تو محافظ ہوتا ہے تو اوصاف کا سرمایہ محفوظ رہتا ہے (1)
ਐਸਾ ਨਾਮੁ ਰਤਨੁ ਨਿਧਿ ਮੇਰੈ ॥
aisaa naam ratan niDh mayrai.
Such is my Treasure, the Jewel of the Naam;
(O’ God, please) bestow upon me such a jewel (of Your Name) that it becomes my treasure.
ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ! ਤੇਰਾ ਨਾਮ ਸ੍ਰੇਸ਼ਟ ਰਤਨ ਹੈ।
ایَسانامُرتنُنِدھِمیرےَ॥
نام رتن ۔ الہٰی ہیرا نام۔ ندھ ۔ خزانہ ۔
نام ایک قیمتی ہیرے جواہرات کا خزانہ ہے
ਗੁਰਮਤਿ ਦੇਹਿ ਲਗਉ ਪਗਿ ਤੇਰੈ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
gurmat deh laga-o pag tayrai. ||1|| rahaa-o.
please bless me with the Guru’s Teachings, so that I may fall at Your Feet. ||1||Pause||
(O’ God), I bow to Your feet, please bless me with the instruction of the Guru so that I may keep adhering to Your feet (and always remain in Your shelter).||1||Pause||
ਗੁਰੂ ਦੀ ਮੱਤ ਦੀ ਰਾਹੀਂ ਇਹ ਨਾਮ ਮੈਨੂੰ ਦੇਹ, ਮੈਂ ਤੇਰੀ ਸਰਨ ਆਇਆ ਹਾਂ। (ਮੇਹਰ ਕਰ ਤੇਰਾ ਇਹ ਨਾਮ) ਮੇਰੇ ਪਾਸ ਖ਼ਜ਼ਾਨਾ ਬਣ ਜਾਏ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
گُرمتِدیہِلگءُپگِتیرےَ॥੧॥رہاءُ॥
گرمت۔ سبق مرشد۔ لگو پگ ۔ تیرے ۔ تیرے پاؤں پڑوں ۔ رہاؤ۔
سبق مرشد کے ذریعے ملتا ہے ۔ اسے دیجیئے تاکہ تیرے پاؤں پڑارہوں ۔ رہاؤ۔
ਮਨੁ ਜੋਗੀ ਮਨੁ ਭੋਗੀਆ ਮਨੁ ਮੂਰਖੁ ਗਾਵਾਰੁ ॥
man jogee man bhogee-aa man moorakh gaavaar.
The mind is a Yogi, the mind is a pleasure-seeker; the mind is foolish and ignorant.
Our mind is like a foolish ignorant person. (Sometimes it becomes detached like) a yogi and sometimes it becomes an indulger (in worldly pleasures.
(ਜਿਤਨਾ ਚਿਰ ਮਨ ਦੇ ਸਿਰ ਉਤੇ ਗੁਰੂ ਦਾ ਕਰਤਾਰ ਦਾ ਕੁੰਡਾ ਨਾਹ ਹੋਵੇ ਤਦ ਤਕ) ਮਨ ਮੂਰਖ ਹੈ ਮਨ ਗੰਵਾਰ ਹੈ (ਆਪਣੇ ਮੂਰਖਪੁਣੇ ਵਿਚ ਕਦੇ ਇਹ) ਮਨ (ਮਾਇਆ ਤੋਂ ਨਫ਼ਰਤ ਕਰ ਕੇ) ਵਿਰਕਤ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਕਦੇ ਮਨ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਭੋਗਾਂ ਵਿਚ ਰੁੱਝ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
منُجوگیِمنُبھوگیِیامنُموُرکھُگاۄارُ॥
جوگی ۔ طارق الدنیا ۔ ۔ بھوگیا ۔ دنیاوی نعمتوں کا لطف لینے والا۔ مورکھ گاوار ۔ بیوقوف جاہل۔
یہ من طارق الدنیا ہے ۔ دنیاوی نعمتوں کا مصارف ہے یہی من بیوقوف اور جاہل ہے ۔
ਮਨੁ ਦਾਤਾ ਮਨੁ ਮੰਗਤਾ ਮਨ ਸਿਰਿ ਗੁਰੁ ਕਰਤਾਰੁ ॥
man daataa man mangtaa man sir gur kartaar.
The mind is the giver, the mind is the beggar; the mind is the Great Guru, the Creator.
Sometimes it becomes) the giver and sometimes the beggar. (However) the mind is under the overall control of Guru God.
(ਕਦੇ ਮਾਇਆ ਦੀ ਖ਼ੁਮਾਰੀ ਵਿਚ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ) ਦਾਨੀ ਸਮਝਦਾ ਹੈ (ਕਦੇ ਧਨ ਗਵਾਚਣ ਤੇ) ਕੰਗਾਲ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਮਨ ਦੇ ਸਿਰ ਉਤੇ ਗੁਰੂ ਰਾਖਾ ਬਣਦਾ ਹੈ, ਕਰਤਾਰ ਹੱਥ ਰੱਖਦਾ ਹੈ,
منُداتامنُمنّگتامنسِرِگُرُکرتارُ॥
داتا ۔ سخی ۔ منگتا ۔ بھکاری ۔ سر گر۔ بھاری مرشد۔ کرتار۔ خدا
من سخی اور سخاوت کرنے والا ہے بھکاری ہے ۔ مگر اگر رہبر مرشد وخدا ہو تو
ਪੰਚ ਮਾਰਿ ਸੁਖੁ ਪਾਇਆ ਐਸਾ ਬ੍ਰਹਮੁ ਵੀਚਾਰੁ ॥੨॥
panch maar sukh paa-i-aa aisaa barahm veechaar. ||2||
The five thieves are conquered, and peace is attained; such is the contemplative wisdom of God. ||2||
(When a person realizes this, the mind acquires) such divine reflection that controlling one’s five (impulses) one obtains peace. ||2||
ਤਦੋਂ ਇਹ ਸ੍ਰੇਸ਼ਟ ਰੱਬੀ ਸਿਫ਼ਤ-ਸਾਲਾਹ (ਦਾ ਖ਼ਜ਼ਾਨਾ ਲੱਭ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਤੇ ਉਸਦੀ ਬਰਕਤਿ ਨਾਲ) ਕਾਮਾਦਿਕ ਪੰਜ ਚੋਰਾਂ ਨੂੰ ਮਾਰ ਕੇ ਆਤਮਕ ਆਨੰਦ ਮਾਣਦਾ ਹੈ ॥੨॥
پنّچمارِسُکھُپائِیاایَساب٘رہمُۄیِچارِ॥੨॥
۔ پنچ مار۔ پانچوں بدعتوں کو ختم کرنےسے ۔ برہم وچار۔ الہٰی سمجھ بنتی ہے (2)
انسان پانچوں بدعتوں شہورت غصہ لالچ دنیاوی دولت کی محبت غرور و تکبر کو ختم کرنسے ذہنی و روحانی سکون حاصل ہوتا ہے یہ ہے الہٰی فرمان سوچ و چار (2)
ਘਟਿ ਘਟਿ ਏਕੁ ਵਖਾਣੀਐ ਕਹਉ ਨ ਦੇਖਿਆ ਜਾਇ ॥
ghat ghat ayk vakhaanee-ai kaha-o na daykhi-aa jaa-ay.
The One Lord is said to be in each and every heart, but no one can see Him.
(O’ my friends including me, we all say that the same one God) resides in each and every heart, but simply by saying that, He cannot be seen (or realized.
ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ! ਇਹ ਕਿਹਾ ਤਾਂ ਜਾਂਦਾ ਹੈ (ਭਾਵ, ਹਰੇਕ ਜੀਵ ਇਹ ਆਖਦਾ ਤਾਂ ਹੈ) ਕਿ ਤੂੰ ਹੀ ਹਰੇਕ ਸਰੀਰ ਵਿਚ ਮੌਜੂਦ ਹੈਂ, ਮੈਂ ਭੀ ਇਹ ਆਖਦਾ ਹਾਂ (ਪਰ ਨਿਰੇ ਆਖਣ ਨਾਲ ਹਰੇਕ ਵਿਚ) ਤੇਰਾ ਦਰਸਨ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ।
گھٹِگھٹِایکُۄکھانھیِئےَکہءُندیکھِیاجاءِ॥
گھٹ گھرٹ ۔ ہر دلمیں۔ وکھانیئے ۔ کہتے ہیں۔ کہو ۔ کسی سے ۔
ہر دلمیں بستا کہتے ہیں بتاو اسکا دیدار کیسے ہو۔
ਖੋਟੋ ਪੂਠੋ ਰਾਲੀਐ ਬਿਨੁ ਨਾਵੈ ਪਤਿ ਜਾਇ ॥
khoto pootho raalee-ai bin naavai pat jaa-ay.
The false are cast upside-down into the womb of reincarnation; without the Name, they lose their honor.
The reason is that because of one’s) false (pursuits, one is punished and made to suffer in pain by being) hung upside down and without meditating on (God’s) Name one loses one’s honor.
ਅੰਦਰੋਂ ਖੋਟਾ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਜੀਵ (ਚੌਰਾਸੀ ਦੀ ਗਰਭ ਜੋਨਿ ਵਿਚ) ਪੁੱਠਾ (ਲਟਕਾ ਕੇ) ਰੋਲੀਦਾ ਹੈ, ਤੇਰਾ ਨਾਮ ਸਿਮਰਨ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਇਸ ਦੀ ਇੱਜ਼ਤ-ਆਬਰੋ ਭੀ ਚਲੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
کھوٹوپوُٹھورالیِئےَبِنُناۄےَپتِجاءِ॥
کھوٹو۔ برا۔ بد قماش۔ پوٹھو رالیے ۔ الٹا رلایا جات اہے ۔ پت ۔ عزت
کھوٹے الٹے کرکے پھینکے جاتے ہیں رلتے ہیں ۔ بغری نام ست سچ حق وحقیقتکے عزت گنواتے ہیں
ਜਾ ਤੂ ਮੇਲਹਿ ਤਾ ਮਿਲਿ ਰਹਾਂ ਜਾਂ ਤੇਰੀ ਹੋਇ ਰਜਾਇ ॥੩॥
jaa too mayleh taa mil rahaaN jaaN tayree ho-ay rajaa-ay. ||3||
Those whom You unite, remain united, if it is Your Will. ||3||
(O’ God), when You Yourself unite and when it is Your will, only then can I remain united (with You). ||3||
ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ! ਜਦੋਂ ਤੂੰ ਆਪ ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੇ ਚਰਨਾਂ ਵਿਚ ਜੋੜਦਾ ਹੈਂ, ਜਦੋਂ ਤੇਰੀ ਆਪਣੀ ਮੇਹਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਤਦੋਂ ਹੀ ਮੈਂ ਤੇਰੀ ਯਾਦ ਵਿਚ ਜੁੜਿਆ ਰਹਿ ਸਕਦਾ ਹਾਂ ॥੩॥
جاتوُمیلہِتامِلِرہاںجاںتیریِہوءِرجاءِ॥੩॥
اے خدا اگر تو اپنا وصل و ملاپ عنایت کرے اور اگر تیری رضا و فرمان ہو (3)
ਜਾਤਿ ਜਨਮੁ ਨਹ ਪੂਛੀਐ ਸਚ ਘਰੁ ਲੇਹੁ ਬਤਾਇ ॥
jaat janam nah poochhee-ai sach ghar layho bataa-ay.
God does not ask about social class or birth; you must find your true home.
(O’ my friends, whenever we meet anyone), we shouldn’t ask (about such things as what is his or her) caste (or the family in which he or she was) born. We should find out the way to reach the house of the eternal (God.
ਹੇ ਨਾਨਕ! (ਪ੍ਰਭੂ ਹਰੇਕ ਜੀਵ ਦੇ ਅੰਦਰ ਮੌਜੂਦ ਹੈ, ਪ੍ਰਭੂ ਹੀ ਹਰੇਕ ਦੀ ਜਾਤਿ ਪਾਤ ਹੈ। ਵਖੇਵਿਆਂ ਵਿਚ ਪੈ ਕੇ) ਇਹ ਨਹੀਂ ਪੁੱਛਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਕਿ (ਫਲਾਣੇ ਦੀ) ਜਾਤਿ ਕੇਹੜੀ ਹੈ ਕਿਸ ਕੁਲ ਵਿਚ ਉਸ ਦਾ ਜਨਮ ਹੋਇਆ। (ਪੁੱਛਣਾ ਹੈ ਤਾਂ) ਪੁੱਛੋ ਕਿ ਸਦਾ ਕਾਇਮ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਪਰਮਾਤਮਾ ਕਿਸ ਹਿਰਦੇ-ਘਰ ਵਿਚ ਪਰਗਟ ਹੋਇਆ ਹੈ।
جاتِجنمُنہپوُچھیِئےَسچگھرُلیہُبتاءِ॥
جات جنم ۔ ذات یا خاندان۔ سچ گھر ۔ الہٰی ٹھکانہ ۔ یہو بتائے ۔ کا پتہ پوچھو
خدا کے دربار میں ذات خاندان یا گوت کی بابت نسل و قوم کا امتیاز نہیں ہوتا۔ زندگی کی راہ راست کی بابت دریافت ہوتی ہے ۔
ਸਾ ਜਾਤਿ ਸਾ ਪਤਿ ਹੈ ਜੇਹੇ ਕਰਮ ਕਮਾਇ ॥
saa jaat saa pat hai jayhay karam kamaa-ay.
That is your social class and that is your status – the karma of what you have done.
Because one’s true) caste or honor is determined by the deeds one does.
ਜਾਤਿ ਪਾਤਿ ਤਾਂ ਜੀਵ ਦੀ ਉਹੀ ਹੈ ਜਿਹੋ ਜਿਹੇ ਜੀਵ ਕਰਮ ਕਮਾਂਦਾ ਹੈ।
ساجاتِساپتِہےَجیہےکرمکماءِ॥
۔ ساجات۔ ذات وہی ہےساپت ہے ۔ جیسا کام کرتا ہے
انسان کی ذات و عزت اسکے اعمال پر منحصر ہے
ਜਨਮ ਮਰਨ ਦੁਖੁ ਕਾਟੀਐ ਨਾਨਕ ਛੂਟਸਿ ਨਾਇ ॥੪॥੧੦॥
janam maran dukh kaatee-ai naanak chhootas naa-ay. ||4||10||
The pains of death and rebirth are eradicated; O Nanak, salvation is in the Lord’s Name. ||4||10||
O’ Nanak, our pains of births and deaths are ended and we are emancipated only by meditating on God’s Name. ||4||10||
ਜਨਮ ਮਰਨ (ਦੇ ਗੇੜ) ਦਾ ਦੁਖ ਤਦੋਂ ਹੀ ਦੂਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਜੀਵ ਪ੍ਰਭੂ ਦੇ ਨਾਮ ਵਿਚ ਜੁੜਦਾ ਹੈ। ਨਾਮ ਵਿਚ ਜੁੜਿਆਂ ਹੀ (ਕਾਮਾਦਿਕ ਪੰਜ ਚੋਰਾਂ ਤੋਂ) ਖ਼ਲਾਸੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ॥੪॥੧੦॥
جنممرندُکھُکاٹیِئےَنانکچھوُٹسِناءِ॥੪॥੧੦॥
۔ چھوٹس نائے ۔ نام ست ۔ سچ حق و حقیقت سے نجات حاصل ہوتی ہے ۔
۔ اے نانک۔ موت و پیدائش کا عذاب سے نجات الہٰی نام ست سچ حق و حقیقت سے حاصل ہوتی ہے ۔
ਪ੍ਰਭਾਤੀ ਮਹਲਾ ੧ ॥
parbhaatee mehlaa 1.
Prabhaatee, First Mehl:
پ٘ربھاتیِمہلا੧॥
ਜਾਗਤੁ ਬਿਗਸੈ ਮੂਠੋ ਅੰਧਾ ॥
jaagat bigsai mootho anDhaa.
He is awake, and even happy, but he is being plundered – he is blind!
(Even though apparently an ordinary human being) is awake and is feeling happy, (in reality) the blind one is being robbed (of the wealth of one’s life breaths).
ਜੀਵ ਆਪਣੇ ਵਲੋਂ ਸਿਆਣਾ ਹੈ, ਪਰ ਮਾਇਆ ਦੇ ਮੋਹ ਵਿਚ ਅੰਨ੍ਹਾ ਹੋਇਆ ਪਿਆ ਹੈ, ਲੁੱਟਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ (ਅਨੇਕਾਂ ਵਿਕਾਰ ਇਸ ਦੀ ਆਤਮਕ ਰਾਸਿ ਪੂੰਜੀ ਨੂੰ ਲੁੱਟ ਰਹੇ ਹਨ) ਪਰ ਇਹ ਖ਼ੁਸ਼ ਖ਼ੁਸ਼ ਫਿਰਦਾ ਹੈ।
جاگتُبِگسےَموُٹھوانّدھا॥
جاگت۔ بیدار و ہوشیار ہونیکے باجود۔ وگسے ۔ خوش ہوتا ہے ۔ موٹھو ۔ لٹ رہا ہے ۔ دہوکا کھا رہا ہے ۔ اندھا ۔ غافل
انسان بیداری ہو شیاری میں ہونے کےباوجود غافل ناسمجھی میں لٹ رہا ہے ۔ مگر خوش ہے ۔
ਗਲਿ ਫਾਹੀ ਸਿਰਿ ਮਾਰੇ ਧੰਧਾ ॥
gal faahee sir maaray DhanDhaa.
The noose is around his neck, and yet, his head is busy with worldly affairs.
Around one’s neck is the noose (of worldly attachments) and the worldly business (is so agonizing, as if it) is hitting one on the head.
ਇਸ ਦੇ ਗਲ ਵਿਚ ਮਾਇਆ ਦੇ ਮੋਹ ਦੀ ਫਾਹੀ ਪਈ ਹੋਈ ਹੈ (ਜੋ ਇਸ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਧੂਹੀ ਫਿਰਦਾ ਹੈ)। ਜਗਤ ਦੇ ਜੰਜਾਲਾਂ ਦਾ ਫ਼ਿਕਰ ਇਸ ਦੇ ਸਿਰ ਉਤੇ ਚੋਟਾਂ ਮਾਰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
گلِپھاہیِسِرِمارےدھنّدھا॥
۔ گل پھاہی ۔ گلے میںپھندہ یا رسی ۔ سرمارے دھندا۔ سر ذہنی کوفت میںدنیاوی کشمکش کی
اسکے گلے میں دنیاوی دولت کا پھندہ ہے اور دنیاوی دولت کے مخمسے سر پر کھڑے ہیں۔
ਆਸਾ ਆਵੈ ਮਨਸਾ ਜਾਇ ॥
aasaa aavai mansaa jaa-ay.
In hope, he comes and in desire, he leaves.
One comes into the world with many hopes, but departs with (many unfulfilled) desires.
ਦੁਨੀਆ ਦੀਆਂ ਆਸਾਂ ਦਾ ਬੱਧਾ ਜਗਤ ਵਿਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਮਨ ਦੇ ਅਨੇਕਾਂ ਫੁਰਨੇ ਲੈ ਕੇ ਇਥੋਂ ਤੁਰ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।
آساآۄےَمنساجاءِ॥
آسا۔ اُمید۔ ببراسا۔ نا اُمید
انسان امیدوں اور نا امیدی کی آمد و رفت میں محبوس ہے ۔
ਉਰਝੀ ਤਾਣੀ ਕਿਛੁ ਨ ਬਸਾਇ ॥੧॥
urjhee taanee kichh na basaa-ay. ||1||
The strings of his life are all tangled up; he is utterly helpless. ||1||
So entangled is the web (of one’s life) that one feels helpless. ||1||
ਇਸ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਤਾਣੀ ਦੁਨੀਆ ਦੀਆਂ ਆਸਾਂ ਤੇ ਮਨ ਦੀਆਂ ਦੌੜਾਂ ਨਾਲ ਪਿਲਚੀ ਪਈ ਹੈ। (ਇਸ ਤਾਣੀ ਨੂੰ ਇਹਨਾਂ ਪੇਚਿਆਂ ਤੋਂ ਸਾਫ਼ ਰੱਖਣ ਵਾਸਤੇ) ਇਸ ਦੀ ਕੋਈ ਪੇਸ਼ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦੀ ॥੧॥
اُرجھیِتانھیِکِچھُنبساءِ॥੧॥
ارجھی تانی ۔ دنیاوی الجھنوں ۔ کچھ نہ بسائے ۔ کوئی زور نہیں چلتا۔ بسائے۔ زور نہیں (1)
اور ایسے الجھاؤ میں کچھ زور نہیں چلتا (1)
ਜਾਗਸਿ ਜੀਵਣ ਜਾਗਣਹਾਰਾ ॥
jaagas jeevan jaaganhaaraa.
The Lord of Awareness, the Lord of Life is awake and aware.
(O’ my friends), awake only is that (God who is) the life of the entire world.
ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ! ਤੂੰ ਸਾਰੇ ਜਗਤ ਦਾ ਜੀਵਨ ਹੈਂ; ਇਕ ਤੂੰ ਹੀ ਜਾਗਦਾ ਹੈਂ, ਸਿਰਫ਼ ਤੇਰੇ ਵਿਚ ਹੀ ਸਮਰੱਥਾ ਹੈ ਕਿ ਮਾਇਆ ਤੈਨੂੰ ਆਪਣੇ ਮੋਹ ਦੀ ਨੀਂਦ ਵਿਚ ਸੁਆ ਨਹੀਂ ਸਕਦੀ।
جاگسِجیِۄنھجاگنھہارا॥
جاگس جیون بیداری ہی زندگی ہے ۔ جاگنہار۔ بیدار رہنے کی توفیق رکھنے والے ۔
اے خدا تو زندگیئے عالم ہے اور تجھ میں بیداری کی توفیق بھی ہے
ਸੁਖ ਸਾਗਰ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਭੰਡਾਰਾ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
sukh saagar amrit bhandaaraa. ||1|| rahaa-o.
He is the Ocean of peace, the Treasure of Ambrosial Nectar. ||1||Pause||
He is the ocean of peace and the storehouse of immortalizing nectar. ||1||Pause||
ਹੇ ਸੁਖਾਂ ਦੇ ਸਮੁੰਦਰ ਪ੍ਰਭੂ! (ਤੇਰੇ ਘਰ ਵਿਚ) ਨਾਮ-ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਦੇ ਭੰਡਾਰੇ ਭਰੇ ਪਏ ਹਨ (ਜੋ ਮਾਇਆ ਦੇ ਮੋਹ ਵਿਚ ਆਤਮਕ ਮੌਤੇ ਮਰੇ ਪਿਆਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਦਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ) ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
سُکھساگرانّم٘رِتبھنّڈارا॥੧॥رہاءُ॥
سکھ ساگر۔ آرام و آسائش کا سمندر۔ انمرت بھنڈار ۔ آب حیات کا خزانہ ۔ رہاؤ۔
اے خدا تو آرام و آسائش کا سمندر ہے اور آبحیات کا خزانہ یا ذخیرہ ۔ رہاؤ۔
ਕਹਿਓ ਨ ਬੂਝੈ ਅੰਧੁ ਨ ਸੂਝੈ ਭੋਂਡੀ ਕਾਰ ਕਮਾਈ ॥
kahi-o na boojhai anDh na soojhai bhoNdee kaar kamaa-ee.
He does not understand what he is told; he is blind – he does not see, and so he does his evil deeds.
(O’ my friends, man is so misguided by worldly attachments, that) one doesn’t understand what is being told (to one by the wise people). The blind fool doesn’t realize that he or she is doing evil deeds.
(ਮਾਇਆ ਦੇ ਮੋਹ ਵਿਚ) ਜੀਵਨ ਇਤਨਾ ਅੰਨ੍ਹਾ ਹੋਇਆ ਪਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੇ ਆਖੀ ਹੋਈ ਸਿੱਖਿਆ ਨੂੰ ਇਹ ਸਮਝ ਨਹੀਂ ਸਕਦਾ, ਆਪਣੇ ਆਪ ਇਸ ਨੂੰ (ਆਤਮਕ ਜੀਵਨ ਬਚਾਣ ਦੀ ਕੋਈ ਗੱਲ) ਸੁੱਝਦੀ ਨਹੀਂ, ਨਿੱਤ ਮੰਦੇ ਕੰਮ ਹੀ ਕਰੀ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
کہِئونبوُجھےَانّدھُنسوُجھےَبھوݩڈیِکارکمائیِ॥
کہیؤ نہ بوجھے ۔ کہے گئے کو سمجھتا نہیں۔ اندھ نہ سوجھے ۔ خود کو سمجھ نہیں۔ بھونڈی کارکمائی ۔ برے اعمال کرتا ہے
کہنے سے سمجھتا نہیںاور ازخود سمجھ نہیں ہر روز بد اعمالیاں کرتا ہے ۔
ਆਪੇ ਪ੍ਰੀਤਿ ਪ੍ਰੇਮ ਪਰਮੇਸੁਰੁ ਕਰਮੀ ਮਿਲੈ ਵਡਾਈ ॥੨॥
aapay pareet paraym parmaysur karmee milai vadaa-ee. ||2||
The Transcendent Lord Himself showers His Love and Affection; by His Grace, He bestows glorious greatness. ||2||
(But man is helpless, because) God Himself imbues one with His love and by His grace one obtains the honor (of meditating on God’s Name and doing the righteous deeds). ||2||
(ਪਰ ਜੀਵ ਦੇ ਵੱਸ ਦੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਹੈ) ਪਰਮੇਸਰ ਆਪ ਹੀ ਆਪਣੇ ਚਰਨਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰੀਤ ਪ੍ਰੇਮ ਬਖ਼ਸ਼ਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਦੀ ਮੇਹਰ ਨਾਲ ਹੀ ਉਸ ਦਾ ਨਾਮ-ਸਿਮਰਨ ਦਾ ਮਾਣ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ॥੨॥
آپےپ٘ریِتِپ٘ریمپرمیسُرُکرمیِمِلےَۄڈائیِ॥੨॥
پریت۔ محبت۔ پرمیسور ۔ خدا۔ اللہ تعالیٰ ۔ گرمی ۔ بخشش۔ وڈائی ۔ عظمت (2)
اے خدا خود الہٰی پریم پیار عنایت کر تیری کرم و عنایت سے عظمت و حشمت حاصل ہوتی ہے (2)
ਦਿਨੁ ਦਿਨੁ ਆਵੈ ਤਿਲੁ ਤਿਲੁ ਛੀਜੈ ਮਾਇਆ ਮੋਹੁ ਘਟਾਈ ॥
din din aavai til til chheejai maa-i-aa moh ghataa-ee.
With the coming of each and every day, his life is wearing away, bit by bit; but still, his heart is attached to Maya.
(O’ my friends), one by one each day of life comes and man’s life keeps lessening bit by bit, but the attachment of worldly riches resides in man’s heart.
ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਇਕ ਇਕ ਕਰ ਕੇ ਦਿਨ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਥੋੜੀ ਥੋੜੀ ਕਰ ਕੇ ਉਮਰ ਘਟਦੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ; ਪਰ ਮਾਇਆ ਦਾ ਮੋਹ ਜੀਵ ਦੇ ਹਿਰਦੇ ਵਿਚ (ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ) ਟਿਕਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
دِنُدِنُآۄےَتِلُتِلُچھیِجےَمائِیاموہُگھٹائیِ॥
دن دن آوے ۔ ایک ایک دن کرکے عمر گذر رہی ہے ۔ تل تل تھوڑا تھوڑا کرکے ۔ چھجے ۔ کم ہو رہی ہے ۔ گھٹتی ہے ۔ مائیا موہ گھٹائی ۔ دنیاوی دولت دلمیں بسی رہتی ہے ۔
عرصہ حیات ہر روز گذر رہا ہے اور تھوڑا تھوڑا کرکے کم ہو رہا ہے گھٹ رہا ہے مگر دنیاوی دولت کی محبت قائم ہے
ਬਿਨੁ ਗੁਰ ਬੂਡੋ ਠਉਰ ਨ ਪਾਵੈ ਜਬ ਲਗ ਦੂਜੀ ਰਾਈ ॥੩॥
bin gur boodo tha-ur na paavai jab lag doojee raa-ee. ||3||
Without the Guru, he is drowned, and finds no place of rest, as long as he is caught in duality. ||3||
Without the guidance of the Guru man drowns (in the ocean of worldly problems). So long there is even a bit of duality (or worldly desire) in one, one doesn’t find a place of rest (for one’s soul). ||3||
ਗੁਰੂ ਦੀ ਸਰਨ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਜੀਵ (ਮਾਇਆ ਦੇ ਮੋਹ ਵਿਚ) ਡੁੱਬਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਤਕ ਇਸ ਦੇ ਅੰਦਰ ਰਤਾ ਭਰ ਭੀ ਮਾਇਆ ਦੀ ਪ੍ਰੀਤ ਕਾਇਮ ਹੈ, ਇਹ ਭਟਕਦਾ ਫਿਰਦਾ ਹੈ ਇਸ ਨੂੰ (ਆਤਮਕ ਸੁਖ ਦੀ) ਥਾਂ ਨਹੀਂ ਲੱਭਦੀ ॥੩॥
بِنُگُربوُڈوٹھئُرنپاۄےَجبلگدوُجیِرائیِ॥੩॥
بوڈو۔ ڈوبتا ہے ۔ جب لگ ۔ جبتک ۔ دوجی رائی ۔ ذراسی بھی دویت ہے (3)
بغیر مرشد اس ڈوب رہی زندگی کو ٹھکانہ حاصل نہیں(ہوتا) ملتا ۔ جب تک اسکے دوئی دوئش سے ذرا سا بھی واسطہ ہے (3)
ਅਹਿਨਿਸਿ ਜੀਆ ਦੇਖਿ ਸਮ੍ਹ੍ਹਾਲੈ ਸੁਖੁ ਦੁਖੁ ਪੁਰਬਿ ਕਮਾਈ ॥
ahinis jee-aa daykh samHaalai sukh dukh purab kamaa-ee.
Day and night, God watches over and takes care of His living beings; they receive pleasure and pain according to their past actions.
(O’ my friends), day and night God looks after His creatures (and dispenses them) pain or pleasure in accordance with their past deeds.
(ਆਤਮਕ ਜੀਵਨ ਦੀ ਦਾਤ ਪ੍ਰਭੂ ਤੋਂ ਹੀ ਮਿਲ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜੋ) ਦਿਨ ਰਾਤ ਬੜੇ ਗਹੁ ਨਾਲ ਜੀਵਾਂ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤੇ ਜੀਵਾਂ ਦੀ ਪੂਰਬਲੀ ਕਮਾਈ ਅਨੁਸਾਰ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸੁਖ ਜਾਂ ਦੁਖ (ਭੋਗਣ ਨੂੰ) ਦੇਂਦਾ ਹੈ।
اہِنِسِجیِیادیکھِسم٘ہ٘ہالےَسُکھُدُکھُپُربِکمائیِ॥
اہنس ۔ روز و شب۔ جیئا ۔ مخلوق ۔ دیکھ ۔ خبر داری ۔ سماے ۔ سنبھال۔ پرب ۔ پہلے ۔ کمائی ۔ امعال
خدا ہر روز مخلوقات عالم کی سنبھال کرتا ہے ۔ عذاب و آسائش کا انحصا راسکے پہلے کئے ہوئے اعمال پر منحصر ہے ۔
ਕਰਮਹੀਣੁ ਸਚੁ ਭੀਖਿਆ ਮਾਂਗੈ ਨਾਨਕ ਮਿਲੈ ਵਡਾਈ ॥੪॥੧੧॥
karamheen sach bheekhi-aa maaNgai naanak milai vadaa-ee. ||4||11||
Nanak, the unfortunate one, begs for the charity of Truth; please bless him with this glory. ||4||11||
O’ Nanak, when the unfortunate being humbly asks for the charity of (God’s) true Name, only then does one obtain honor (in God’s court). ||4||11||
ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ! ਮੈਂ ਚੰਗੇ ਕੀਤੇ ਕਰਮਾਂ ਦਾ ਮਾਣ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ, ਮੈਨੂੰ ਨਾਨਕ ਨੂੰ ਤੇਰਾ ਨਾਮ ਸਿਮਰਨ ਦੀ ਵਡਿਆਈ ਮਿਲ ਜਾਏ, ਨਾਨਕ ਤੇਰੇ ਦਰ ਤੋਂ ਤੇਰਾ ਨਾਮ ਸਿਮਰਨ ਦੀ ਭਿੱਛਿਆ ਹੀ ਮੰਗਦਾ ਹੈ ॥੪॥੧੧॥
کرمہیِنھُسچُبھیِکھِیاماںگےَنانکمِلےَۄڈائیِ॥੪॥੧੧॥
کرم ہین ۔ بد قسمت۔ سچ بھیکھیا۔ سچ اور سچی بھیک ۔ نانک ملے وڈائی ۔ اے نانک عظمت و حشمت حاصل ہوتی ہے ۔
اے نانک۔ جب بد قسمت انسان سچ و حق کو بھیک مانگتا ہے تو اسے بلند و عظمت و حشمت حاصل ہوگی ۔
ਪ੍ਰਭਾਤੀ ਮਹਲਾ ੧ ॥
parbhaatee mehlaa 1.
Prabhaatee, First Mehl:
پ٘ربھاتیِمہلا੧॥
ਮਸਟਿ ਕਰਉ ਮੂਰਖੁ ਜਗਿ ਕਹੀਆ ॥
masat kara-o moorakh jag kahee-aa.
If I remain silent, the world calls me a fool.
O’ God, if (without caring about the worldly rituals and focusing only on the meditation of Your Name) I remain silent, the world calls me a fool
(ਦੁਨੀਆਵੀ ਰਸਮ-ਰਿਵਾਜ ਵਲੋਂ ਬੇ-ਪਰਵਾਹ ਹੋ ਕੇ ਤੇਰੀ ਸਿਫ਼ਤ-ਸਾਲਾਹ ਵਿਚ ਮਸਤ ਹੋ ਕੇ) ਜੇ ਮੈਂ ਚੁੱਪ ਕਰ ਰਹਿੰਦਾ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਜਗਤ ਵਿਚ ਮੈਂ ਮੂਰਖ ਆਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹਾਂ,
مسٹِکرءُموُرکھُجگِکہیِیا॥
سٹ۔ خاموش۔ مورکھ ۔ بیوقوف۔
اگر خاموش رہتا ہوں تو لوگ بیوقوف کہتے ہیں
ਅਧਿਕ ਬਕਉ ਤੇਰੀ ਲਿਵ ਰਹੀਆ ॥
aDhik baka-o tayree liv rahee-aa.
If I talk too much, I miss out on Your Love.
and if I speak too much (to explain, that what I am doing is the right thing), then my concentration (in You) is broken.
ਪਰ ਜੇ (ਇਹਨਾਂ ਖੁੰਝੇ ਹੋਏ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਇਹ ਉਕਾਈਆਂ ਸਮਝਾਣ ਵਾਸਤੇ) ਮੈਂ ਬਹੁਤਾ ਬੋਲਦਾ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਤੇਰੇ ਚਰਨਾਂ ਵਿਚ ਸੁਰਤ ਦਾ ਟਿਕਾਉ ਘਟਦਾ ਹੈ।
ادھِکبکءُتیریِلِۄرہیِیا॥
ادھک ۔ بکؤ ۔ زیادہ ۔ بولوں۔ تیری لورہییا۔ تیری محبت گھٹتی ہے
اگر سمجھانے کے لئے بولتا ہوں کہتا ہوں تو تیری محویت و مجذوبیت میں کمی واقع ہوتی ہے ۔
ਭੂਲ ਚੂਕ ਤੇਰੈ ਦਰਬਾਰਿ ॥
bhool chook tayrai darbaar.
My mistakes and faults will be judged in Your Court.
(O’ God, whatever my) mistake or shortcoming is, (that is going to be judged) in Your court.
(ਇਹ ਲੋਕ ਨਿਰੀਆਂ ਭਾਈਚਾਰਕ ਰਸਮਾਂ ਦੇ ਕਰਨ ਨੂੰ ਹੀ ਜੀਵਨ ਦਾ ਸਹੀ ਰਸਤਾ ਸਮਝਦੇ ਹਨ, ਤੇਰੇ ਸਿਮਰਨ ਦੇ ਉੱਦਮ ਨੂੰ ਇਹ ਨਿੰਦਦੇ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਵਿਚੋਂ ਉਕਾਈ ਵਾਲਾ ਰਸਤਾ ਕੇਹੜਾ ਹੈ?) ਅਸਲ ਉਕਾਈਆਂ ਉਹੀ ਹਨ ਜੋ ਤੇਰੀ ਹਜ਼ੂਰੀ ਵਿਚ ਉਕਾਈਆਂ ਮੰਨੀਆਂ ਜਾਣ।
بھوُلچوُکتیرےَدربارِ॥
۔ بھول گمراہی ۔ چوک ۔ اکائی ۔
حقیقتاًگمراہی وہی ہے جو تیری عدالت میں گمراہی تسلیمہو
ਨਾਮ ਬਿਨਾ ਕੈਸੇ ਆਚਾਰ ॥੧॥
naam binaa kaisay aachaar. ||1||
Without the Naam, the Name of the Lord, how can I maintain good conduct? ||1||
(But O’ God, I wonder) how can there be any kind of good conduct without (the meditation of Your) Name? ||1||
ਉਹ ਭਾਈਚਾਰਕ ਰਸਮਾਂ ਕਿਸੇ ਅਰਥ ਨਹੀਂ ਜੋ ਤੇਰਾ ਨਾਮ ਸਿਮਰਨ ਤੋਂ ਵਿਛੋੜਦੀਆਂ ਹਨ ॥੧॥
نامبِناکیَسےآچار
نام بنا۔ اصلیت۔ بغیر ۔ آچار۔ اخلاق۔ چال چلن
الہٰی نام ست سچ و حق و حقیقت کے بگیر اخلاق و نیک چلن ہے ہی کیا
ਐਸੇ ਝੂਠਿ ਮੁਠੇ ਸੰਸਾਰਾ ॥
aisay jhooth muthay sansaaraa.
Such is the falsehood which is plundering the world.
(O’ God, I think that) the world is being cheated by such false practices.
ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ! ਸੰਸਾਰੀ ਜੀਵ ਵਿਅਰਥ ਰਸਮਾਂ ਦੇ ਵਹਿਮ ਵਿਚ ਫਸ ਕੇ ਮਾਇਆ ਦੇ ਢਹੇ ਚੜ੍ਹ ਕੇ ਅਜੇਹੇ ਲੁੱਟੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ (ਆਤਮਕ ਜੀਵਨ ਅਜੇਹੇ ਲੁਟਾ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਸਮਝ ਹੀ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦੀ)।
ایَسےجھوُٹھِمُٹھےسنّسارا॥
جھوٹھ مٹھے ۔ سنسار ۔ دنیاوی جھوٹ میں لٹ رہی ہے ۔
جھوٹ اور فریب میں عالم لٹ رہا ہے
ਨਿੰਦਕੁ ਨਿੰਦੈ ਮੁਝੈ ਪਿਆਰਾ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
nindak nindai mujhai pi-aaraa. ||1|| rahaa-o.
The slanderer slanders me, but even so, I love him. ||1||Pause||
A slanderer slanders (those who meditate on Your Name, but such a devotee who meditates on God’s Name) is dear to me. ||1||Pause||
(ਨਿਰੀਆਂ ਭਾਈਚਾਰਕ ਰਸਮਾਂ ਦੇ ਟਾਕਰੇ ਤੇ ਤੇਰੇ ਨਾਮ-ਸਿਮਰਨ ਦੀ) ਨਿੰਦਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਮਨੁੱਖ (ਤੇਰੇ ਨਾਮ ਨੂੰ) ਮਾੜਾ ਆਖਦਾ ਹੈ (ਪਰ ਤੇਰੀ ਮੇਹਰ ਨਾਲ) ਮੈਨੂੰ (ਤੇਰਾ ਨਾਮ) ਪਿਆਰਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
نِنّدکُنِنّدےَمُجھےَپِیارا॥੧॥رہاءُ॥
نندک۔ بد گوئی کرنے والا ۔ نندے ۔ بد گوئی کرتا ہے ۔ رہاؤ
بدگوئی کرنیوالا برا کہت اہے مگر میرے لیے پیار ا ہے ۔ رہاؤ
ਜਿਸੁ ਨਿੰਦਹਿ ਸੋਈ ਬਿਧਿ ਜਾਣੈ ॥
jis nindeh so-ee biDh jaanai.
He alone knows the way, who has been slandered.
(O’ God), whom (the worldly people) slander, that (person) alone knows the right way of life.
(ਇਹ ਕਰਮ-ਕਾਂਡੀ ਲੋਕ ਪ੍ਰਭੂ ਦੀ ਭਗਤੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਨੂੰ ਨਿੰਦਦੇ ਹਨ, ਪਰ) ਜਿਸ ਨੂੰ ਇਹ ਮਾੜਾ ਆਖਦੇ ਹਨ (ਅਸਲ ਵਿਚ) ਉਹੀ ਮਨੁੱਖ ਜੀਵਨ ਦੀ ਸਹੀ ਜੁਗਤਿ ਜਾਣਦਾ ਹੈ,
جِسُنِنّدہِسوئیِبِدھِجانھےَ॥
جس نندیہہ۔ جسکی بدگوئی کرتا ہے ۔ سوئی بدھ (جانیہہ) جانے ۔ طرز زندگی کا طریقہ
نندیہہ ۔ جسکو برا کہتا ہے وہی زندگی گذارنے کے راہ راست کو سمجھتا ہے
ਗੁਰ ਕੈ ਸਬਦੇ ਦਰਿ ਨੀਸਾਣੈ ॥
gur kai sabday dar neesaanai.
Through the Word of the Guru’s Shabad, he is stamped with the Lord’s Insignia in His Court.
(Through) the Guru’s word (and following Guru’s advice), such a person attains the door (to God’s house) and is honored there.
ਉਹ ਮਨੁੱਖ ਗੁਰੂ ਦੇ ਸ਼ਬਦ ਵਿਚ ਜੁੜ ਕੇ ਪ੍ਰਭੂ ਦੇ ਦਰ ਤੇ ਆਦਰ-ਮਾਣ ਹਾਸਲ ਕਰਦਾ ਹੈ,
گُرکےَسبدےدرِنیِسانھےَ॥
کلام مرشد زندگی کے سفر کے لئے پروانہ راہداری ہے
ਕਾਰਣ ਨਾਮੁ ਅੰਤਰਗਤਿ ਜਾਣੈ ॥
kaaran naam antargat jaanai.
He realizes the Naam, the Cause of causes, deep within himself.
That person enshrines the Name of (God) the cause of all causes in the heart.
ਸਾਰੀ ਸ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਦੇ ਮੂਲ ਪ੍ਰਭੂ ਦੇ ਨਾਮ ਨੂੰ ਉਹ ਆਪਣੇ ਹਿਰਦੇ ਵਿਚ ਵਸਾਂਦਾ ਹੈ।
کارنھنامُانّترگتِجانھےَ॥
الہٰی نام کے سبب سے اندرونی رازوں کا پتہ چلتا ہے ۔
ਜਿਸ ਨੋ ਨਦਰਿ ਕਰੇ ਸੋਈ ਬਿਧਿ ਜਾਣੈ ॥੨॥
jis no nadar karay so-ee biDh jaanai. ||2||
He alone knows the way, who is blessed by the Lord’s Glance of Grace. ||2||
But that person alone understands the way (to meet Him) on whom (God) shows His grace,). ||2||
ਪਰ ਸਿਫ਼ਤ-ਸਾਲਾਹ ਦੀ ਇਹ ਜੁਗਤਿ ਉਹੀ ਮਨੁੱਖ ਸਮਝਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਉਤੇ ਪ੍ਰਭੂ ਆਪ ਮੇਹਰ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ॥੨॥
جِسنوندرِکرےسوئیِبِدھِجانھےَ॥੨॥
جس پر الہٰی نظر عنایت ہوتی ہے ۔ اسی کو اس طریقے کا پتہ چلتا ہے (2)
ਮੈ ਮੈਲੌ ਊਜਲੁ ਸਚੁ ਸੋਇ ॥
mai mailou oojal sach so-ay.
I am filthy and polluted; the True Lord is Immaculate and Sublime.
(O’ my friends, the person who is involved in the sense of) I-amness, is filthy (from inside). Only that eternal (God) is immaculate.
(ਪ੍ਰਭੂ ਦੇ ਨਾਮ ਤੋਂ ਖੁੰਝ ਕੇ) ਅਸੀਂ ਜੀਵ ਮਲੀਨ-ਮਨ ਹੋ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਉਹ ਸਦਾ ਕਾਇਮ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਪ੍ਰਭੂ ਹੀ (ਵਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਮੈਲ ਤੋਂ) ਸਾਫ਼ ਹੈ।
مےَمیَلوَاوُجلُسچُسوءِ॥
میں میلے ۔ ہم ناپاک ۔ اجل۔ پاک ۔ سرخرو۔ سچ سوئے ۔ صدیوی پاک وہی ۔ اپنے آپ کو بلند کہنے سے عظیم ہستی نہیں ہوسکتا۔
انسان ناپاک ہے خدا پاک ہے ۔
ਊਤਮੁ ਆਖਿ ਨ ਊਚਾ ਹੋਇ ॥
ootam aakh na oochaa ho-ay.
Calling oneself sublime, one does not become exalted.
By claiming oneself to be sublime, one doesn’t become high (in God’s eyes).
(ਪ੍ਰਭੂ ਦੀ ਯਾਦ ਭੁਲਾ ਕੇ ਨਿਰੇ ਕਰਮ-ਕਾਂਡ ਦੇ ਆਸਰੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ) ਉੱਤਮ ਆਖ ਕੇ ਕੋਈ ਮਨੁੱਖ ਉੱਚੇ ਜੀਵਨ ਵਾਲਾ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ।
اوُتمُآکھِناوُچاہوءِ॥
کہنے سے عظمت حاصل نہیں ہوتی
ਮਨਮੁਖੁ ਖੂਲ੍ਹ੍ਹਿ ਮਹਾ ਬਿਖੁ ਖਾਇ ॥
manmukh khooliH mahaa bikh khaa-ay.
The self-willed manmukh openly eats the great poison.
The self-conceited partakes with abandon the worldly poison (and unhesitatingly indulges in worldly sins).
ਜਿਹੜਾ ਮਨੁੱਖ (ਗੁਰੂ ਦੇ ਸ਼ਬਦ ਤੋਂ ਖੁੰਝਦਾ ਹੈ ਤੇ) ਆਪਣੇ ਮਨ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਤੁਰਦਾ ਹੈ ਉਹ ਅਝੱਕ ਹੋ ਕੇ (ਮਾਇਆ-ਮੋਹ ਦਾ) ਜ਼ਹਿਰ ਖਾਂਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ (ਜੋ ਆਤਮਕ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਮਾਰ ਮੁਕਾਂਦਾ ਹੈ। ਫਿਰ ਇਹ ਸੁੱਚਾ ਤੇ ਉੱਚਾ ਕਿਵੇਂ?)।
منمُکھُکھوُل٘ہ٘ہِمہابِکھُکھاءِ॥
منمکھ ۔ مرید من ۔ کھول ۔ آزاد نہ طور پر ۔ مہاوکھ کھائے ۔ برائیوں بدیوں کی زہر کھاتا ہے ۔ مراد بد اعمالیاں کرتا ہے ۔
مرید من آزادانہ بھاری برائیوںمیں مشغول ہے ۔
ਗੁਰਮੁਖਿ ਹੋਇ ਸੁ ਰਾਚੈ ਨਾਇ ॥੩॥
gurmukh ho-ay so raachai naa-ay. ||3||
But one who becomes Gurmukh is absorbed in the Name. ||3||
But one who follows Guru’s advice remains imbued with the (God’s) Name. ||3||
ਜੋ ਮਨੁੱਖ ਗੁਰੂ ਦੇ ਦੱਸੇ ਰਸਤੇ ਤੁਰਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਪ੍ਰਭੂ ਦੇ ਨਾਮ ਵਿਚ ਲੀਨ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ (ਤੇ ਉਹ ਸੁੱਚੇ ਜੀਵਨ ਵਾਲਾ ਹੈ) ॥੩॥
گُرمُکھِہوءِسُراچےَناءِ॥੩॥
گورمکھ ۔ مرید مرشد ۔ راچے ۔ ساچے نائے ۔ سچ حق وحقیقت مین محو ہوت اہے (3)
مرید مرشد سچے نام میں محو ومجذوب رہتا ہے (3)
ਅੰਧੌ ਬੋਲੌ ਮੁਗਧੁ ਗਵਾਰੁ ॥
anDhou bolou mugaDh gavaar.
I am blind, deaf, foolish and ignorant,
(The self-conceited person who remains involved in worldly pleasures and doesn’t listen to Guru’s advice) is like a blind, dumb, foolish, and uncivilized person.
ਮਾਇਆ ਦੇ ਮੋਹ ਵਿਚ ਅੰਨ੍ਹਾ ਹੋਇਆ ਮਨੁੱਖ, ਪ੍ਰਭੂ ਦੀ ਸਿਫ਼ਤ-ਸਾਲਾਹ ਤੋਂ ਕੰਨ ਮੂੰਦ ਰੱਖਣ ਵਾਲਾ ਮਨੁੱਖ ਮੂਰਖ ਹੈ, ਗੰਵਾਰ ਹੈ,
انّدھوَبولوَمُگدھُگۄارُ॥
اندھو ۔ جو حقیقت کو نظر انداز کرتا ہے ۔ بولو۔ جو اصلیت نہیں سنتا ۔ مگدھ ۔ بیوقوف ۔ گوار جاہل
آنکھوں سے اندھا کانوں سے بہرہ