ਸੂਹੀ ਮਹਲਾ ੧ ॥
soohee mehlaa 1.
Raag Soohee, First Guru:
سوُہیِمہلا੧॥
ਭਾਂਡਾ ਹਛਾ ਸੋਇ ਜੋ ਤਿਸੁ ਭਾਵਸੀ ॥
bhaaNdaa hachhaa so-ay jo tis bhaavsee.
Only the heart that is pleasing to God is truly pure.
ਉਹੀ ਹਿਰਦਾ ਪਵਿੱਤ੍ਰ ਹੈ ਜੇਹੜਾ ਉਸ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨੂੰ ਚੰਗਾ ਲੱਗ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।
بھاںڈاہچھاسوءِجوتِسُبھاۄسیِ॥
بھانڈا ۔ دل ۔ ذہن ۔ سوئے ۔و ہی ۔ تس۔ اسے ۔ بھاوسی ۔ اسے اچھا لگے ۔ جس کو وہ پیار کرے یا اسکا پیارا ہو۔
وہی ذہن و دل ہے پاک ہے جو الہٰی رضا و رغبت میں ہے
ਭਾਂਡਾ ਅਤਿ ਮਲੀਣੁ ਧੋਤਾ ਹਛਾ ਨ ਹੋਇਸੀ ॥
bhaaNdaa at maleen Dhotaa hachhaa na ho-isee.
A filthy mind, full of evil thoughts, does not become pure simply by washing at a place of pilgrimage.
ਜੇ ਮਨੁੱਖ ਦਾ ਹਿਰਦਾ (ਅੰਦਰੋਂ ਵਿਕਾਰਾਂ ਨਾਲ) ਬਹੁਤ ਗੰਦਾ ਹੋਇਆ ਪਿਆ ਹੈ ਤਾਂ ਬਾਹਰੋਂ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਤੀਰਥ ਆਦਿਕ ਤੇ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਾਇਆਂ ਹਿਰਦਾ ਅੰਦਰੋਂ ਸੁੱਧ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ।
بھاںڈااتِملیِنھُدھوتاہچھانہوئِسیِ॥
ملین ۔ میلا۔ ناپاک۔ دہوتا۔ بیرونی صفائی ۔ ہچھا ۔ پاک۔
ناپاک قلب بیرونی صفائی سے پاک نہیں ہو سکتا۔ ۔
ਗੁਰੂ ਦੁਆਰੈ ਹੋਇ ਸੋਝੀ ਪਾਇਸੀ ॥
guroo du-aarai ho-ay sojhee paa-isee.
One is blessed with true wisdom, only by listening to and reflecting upon the Guru’s Word.
ਜੇ ਗੁਰੂ ਦੇ ਦਰ ਤੇ (ਆਪਾ-ਭਾਵ ਦੂਰ ਕਰ ਕੇ ਸਵਾਲੀ) ਬਣੀਏ, ਤਾਂ ਹੀ (ਹਿਰਦੇ ਨੂੰ ਪਵਿਤ੍ਰ ਕਰਨ ਦੀ) ਅਕਲ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।
گُروُدُیارےَہوءِسوجھیِپائِسیِ॥
گرو دوآرے ۔ درمرشد ۔ سوجہی ۔ سمجھ ۔
در مرشد سے اس کی سمجھ آتی ہے ۔
ਏਤੁ ਦੁਆਰੈ ਧੋਇ ਹਛਾ ਹੋਇਸੀ ॥
ayt du-aarai Dho-ay hachhaa ho-isee.
By getting purified this way alone, heart becomes pleasing to God.
ਗੁਰੂ ਦੇ ਦਰ ਤੇ ਰਹਿ ਕੇ ਹੀ (ਵਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਮੈਲ) ਧੋਤਿਆਂ ਹਿਰਦਾ ਪਵਿਤ੍ਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ایتُدُیارےَدھوءِہچھاہوئِسیِ॥
ایت دوآرے ۔ اس در پر ۔
اس در پر ہی قلب کی صٖائی ہو سکتی ہے ۔
ਮੈਲੇ ਹਛੇ ਕਾ ਵੀਚਾਰੁ ਆਪਿ ਵਰਤਾਇਸੀ ॥
mailay hachhay kaa veechaar aap vartaa-isee.
However, God Himself provides us the wisdom to know if we are on the right path or not.
(ਜੇ ਗੁਰੂ ਦੇ ਦਰ ਤੇ ਟਿਕੀਏ ਤਾਂ) ਪਰਮਾਤਮਾ ਆਪ ਹੀ ਇਹ (ਵਿਚਾਰਨ ਦੀ) ਸਮਝ ਬਖ਼ਸ਼ਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਚੰਗੇ ਹਾਂ ਜਾਂ ਮੰਦੇ।
میَلےہچھےکاۄیِچارُآپِۄرتائِسیِ॥
وچار۔ سوچ سمھ ۔ درتائیسی ۔ دلاتا ہے ۔ دیتا ہے ۔
پاک و ناپاک کی عقل و ہوش اور سمجھ خدا خود دیتا ہے ۔
ਮਤੁ ਕੋ ਜਾਣੈ ਜਾਇ ਅਗੈ ਪਾਇਸੀ ॥
mat ko jaanai jaa-ay agai paa-isee.
This assumption that one would get wisdom to purify the mind upon reaching the next world is not viable.
(ਜੇ ਇਸ ਮਨੁੱਖਾ ਜੀਵਨ ਸਮੇ ਗੁਰੂ ਦਾ ਆਸਰਾ ਨਹੀਂ ਲਿਆ ਤਾਂ) ਕੋਈ ਜੀਵ ਇਹ ਨਾਹ ਸਮਝ ਲਏ ਕਿ (ਇਥੋਂ ਖ਼ਾਲੀ-ਹੱਥ) ਜਾ ਕੇ ਪਰਲੋਕ ਵਿਚ (ਜੀਵਨ ਪਵਿਤ੍ਰ ਕਰਨ ਦੀ ਸੂਝ) ਮਿਲੇਗੀ।
متُکوجانھےَجاءِاگےَپائِسیِ॥
مت کو جانے جائے ۔ کوئی یہ نہ سمجھ لے ۔ اگے پائسی ۔ عاقبت میں ملیگا۔
کوئییہ نہ سمجھے کہ عاقبت میں اسکا پتہ چلیگا ۔
ਜੇਹੇ ਕਰਮ ਕਮਾਇ ਤੇਹਾ ਹੋਇਸੀ ॥
jayhay karam kamaa-ay tayhaa ho-isee.
A mortal’s character is shaped, based upon his deeds in this life.
(ਇਹ ਇਕ ਕੁਦਰਤੀ ਨਿਯਮ ਹੈ ਕਿ ਇਥੇ) ਮਨੁੱਖ ਜੇਹੋ ਜੇਹੇ ਕਰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ ਉਹੋ ਜੇਹਾ ਉਹ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
جیہےکرمکماءِتیہاہوئِسیِ॥
گرم کمائے ۔ جیسے اسے اعمال کئے ہیں ۔ ویسا ہوئسی ۔ ویسا ہی اسکا نتیجہ ہوگا۔
جیسے انسان کے اعمال ہونگے ویسا ہی وہہو جائیگای ۔
ਅੰਮ੍ਰਿਤੁ ਹਰਿ ਕਾ ਨਾਉ ਆਪਿ ਵਰਤਾਇਸੀ ॥
amrit har kaa naa-o aap vartaa-isee.
God Himself bestows ambrosial Naam to the one who surrenders oneself to the Guru. (ਜੋ ਮਨੁੱਖ ਗੁਰੂ ਦੇ ਦਰ ਤੇ ਡਿੱਗਦਾ ਹੈ ਉਸ ਨੂੰ) ਆਤਮਕ ਜੀਵਨ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਆਪਣਾ ਨਾਮ ਆਪ ਬਖ਼ਸ਼ਦਾ ਹੈ।
انّم٘رِتُہرِکاناءُآپِۄرتائِسیِ॥
انمرت ہر کا ناؤں ۔ آب حیات ہے ۔ الہٰی نام ۔ مراد وہ پانی ۔ جس سے انسانی زندگی روحانی واخلاقی ہو جاتی ہے ۔ درتائسی ۔ دیتا ہے ۔
الہٰی نام آب حیات ہے ۔ جو خدا خود دیتا ہے ۔
ਚਲਿਆ ਪਤਿ ਸਿਉ ਜਨਮੁ ਸਵਾਰਿ ਵਾਜਾ ਵਾਇਸੀ ॥
chali-aa pat si-o janam savaar vaajaa vaa-isee.
His life is embellished and redeemed, and he departs from here with honor and fame. (ਜਿਸ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਇਹ ਦਾਤ ਮਿਲਦੀ ਹੈ) ਉਹ ਆਪਣਾ ਮਨੁੱਖਾ ਜਨਮ ਸੁਚੱਜਾ ਬਣਾ ਕੇ ਇੱਜ਼ਤ ਖੱਟ ਕੇ ਇਥੋਂ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਆਪਣੀ ਸੋਭਾ ਦਾ ਵਾਜਾ (ਇਥੇ) ਵਜਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
چلِیاپتِسِءُجنمُسۄارِۄاجاۄائِسیِ॥
پت سیؤ۔ با عزت ۔ جنم سوار۔ زندگی درست کرکے ۔ واجا وائسی ۔ خوشیؤں سے ۔
ا سطرح سےا سنان اپنی زندگی باعزت اور باخالق و روحانی بنا کر
ਮਾਣਸੁ ਕਿਆ ਵੇਚਾਰਾ ਤਿਹੁ ਲੋਕ ਸੁਣਾਇਸੀ ॥
maanas ki-aa vaychaaraa tihu lok sunaa-isee.
What to speak of the poor human, that person’s glory spreads in all the three worlds.
ਕੋਈ ਇੱਕ ਮਨੁੱਖ ਕੀਹ? ਤਿੰਨਾਂ ਹੀ ਲੋਕਾਂ ਵਿਚ ਪਰਮਾਤਮਾ ਉਸ ਦੀ ਸੋਭਾ ਖਿਲਾਰਦਾ ਹੈ।
مانھسُکِیاۄیچاراتِہُلوکسُنھائِسیِ॥
مانس۔ انسان۔ تیہہ لوک ۔ تینوں عالموں۔
اپنی شہرت و ناموس پیدا کرکے تینوں علامون میں شان و شوکت اور شہرت پھیلاتا ہے خدا۔
ਨਾਨਕ ਆਪਿ ਨਿਹਾਲ ਸਭਿ ਕੁਲ ਤਾਰਸੀ ॥੧॥੪॥੬॥
naanak aap nihaal sabh kul taarsee. ||1||4||6||
O’ Nanak, such a person is not only blessed himself and saves his or her entire lineage. |1||4||6||
ਹੇ ਨਾਨਕ! ਉਹ ਮਨੁੱਖ ਆਪ ਸਦਾ ਪ੍ਰਸੰਨ-ਚਿੱਤ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਤੇ ਆਪਣੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਕੁਲਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਤਾਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ (ਸੋਭਾ ਦਿਵਾਂਦਾ ਹੈ) ॥੧॥੪॥੬॥
نانکآپِنِہالسبھِکُلتارسیِ॥੧॥੪॥੬॥
نہال۔ خوش۔ سب کل تارسی ۔ سارے خاندان کو کامیاب بنائے گا۔
اے نانک۔ وہ شخصخود خوشباش رہتا ہے اور خاندان کو کامیاب بناتا ہے
ਸੂਹੀ ਮਹਲਾ ੧ ॥
soohee mehlaa 1.
Raag Soohee, First Guru:
سوُہیِمہلا੧॥
ਜੋਗੀ ਹੋਵੈ ਜੋਗਵੈ ਭੋਗੀ ਹੋਵੈ ਖਾਇ ॥
jogee hovai jogvai bhogee hovai khaa-ay.
A yogi practices Yoga and believes that path to be the right one whereas a householder stays engrossed in enjoying worldly pleasures.
ਜੇਹੜਾ ਮਨੁੱਖ ਜੋਗੀ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਉਹ ਜੋਗ ਹੀ ਕਮਾਂਦਾ ਹੈ (ਜੋਗ ਕਮਾਣ ਨੂੰ ਹੀ ਸਹੀ ਰਸਤਾ ਸਮਝਦਾ ਹੈ), ਜੋ ਮਨੁੱਖ ਗ੍ਰਿਹਸਤੀ ਬਣਦਾ ਹੈ ਉਹ ਭੋਗਾਂ ਵਿਚ ਹੀ ਮਸਤ ਹੈ।
جوگیِہوۄےَجوگۄےَبھوگیِہوۄےَکھاءِ॥
جو گوئئے ۔ جو گیوں کے کام کرتا ہے ۔ بھوگی ۔ دنیاوی نعمتوں کو تصارف میں لانے والا۔
۔ جو گی اپنے جگہوں والے کام کرتا ہے اور خانہ دار وہ دنیاوی نعمتوں کو صرف کرتا ہے ۔
ਤਪੀਆ ਹੋਵੈ ਤਪੁ ਕਰੇ ਤੀਰਥਿ ਮਲਿ ਮਲਿ ਨਾਇ ॥੧॥
tapee-aa hovai tap karay tirath mal mal naa-ay. ||1||
A penitent practices penance and rubs and bathes the body at places of pilgrimage. ||1|
ਜੇਹੜਾ ਮਨੁੱਖ ਤਪੀ ਬਣਦਾ ਹੈ ਉਹ (ਸਦਾ) ਤਪ (ਹੀ) ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤੇ ਤੀਰਥ ਉਤੇ (ਜਾ ਕੇ) ਮਲ ਮਲ ਕੇ (ਭਾਵ, ਬੜੇ ਸਿਦਕ-ਸਰਧਾ ਨਾਲ) ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ॥੧॥
تپیِیاہوۄےَتپُکرےتیِرتھِملِملِناءِ॥੧॥
تپیا ۔ تپسیا کرنے والا۔ تیرتھ ۔ زیارت گاہ (1)
تیپسوی تپ کرتا ہے اور زیارت گاہوں پر خوب غسل کرتا ہے ۔
ਤੇਰਾ ਸਦੜਾ ਸੁਣੀਜੈ ਭਾਈ ਜੇ ਕੋ ਬਹੈ ਅਲਾਇ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
tayraa sad-rhaa suneejai bhaa-ee jay ko bahai alaa-ay. ||1|| rahaa-o.
O’ brother, I only would love to listen if someone shared your praises with me. ||1||Pause||
(ਪਰ) ਹੇ ਪਿਆਰੇ (ਪ੍ਰਭੂ)! ਮੈਂ ਤਾਂ ਤੇਰੀ ਸਿਫ਼ਤਿ-ਸਾਲਾਹ ਦਾ ਸ਼ਬਦ ਹੀ ਸੁਣਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ, ਜੇ ਕੋਈ (ਮੇਰੇ ਕੋਲ) ਬੈਠ ਜਾਏ ਤੇ ਮੈਨੂੰ ਸੁਣਾਵੇ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
تیراسدڑاسُنھیِجےَبھائیِجےکوبہےَالاءِ॥੧॥رہاءُ॥
سدڑا ۔ سنیہا ۔ پیغام ۔ واعظ ۔ کلام۔ بہے الائے ۔ بیٹھ کر سنائے (1) رہاؤ۔
اے خدا تیرا پیغام تیرا کلام سنیں اگر کو بیٹھ کر سنائے (1) رہاؤ
ਜੈਸਾ ਬੀਜੈ ਸੋ ਲੁਣੇ ਜੋ ਖਟੇ ਸੋੁ ਖਾਇ ॥
jaisaa beejai so lunay jo khatay so khaa-ay.
What one sows, so does one reap; whatever one earns, that is what he eats.
(ਮਨੁੱਖ) ਜੇਹੋ ਜੇਹਾ ਬੀਜ ਬੀਜਦਾ ਹੈ ਉਹੋ (ਜੇਹਾ ਫਲ) ਵੱਢਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕੁਝ ਖੱਟੀ-ਕਮਾਈ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਉਹੀ ਵਰਤਦਾ ਹੈ (ਜੋਗ ਭੋਗ ਤੇ ਤਪ ਵਿਚ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੀ ਸਿਫ਼ਤਿ-ਸਾਲਾਹ ਦੀ ਕਮਾਈ ਨਹੀਂ ਹੈ ਪਰ ਪ੍ਰਭੂ ਦੀ ਹਜ਼ੂਰੀ ਵਿਚ ਸਿਫ਼ਤਿ-ਸਾਲਾਹ ਹੀ ਪਰਵਾਨ ਹੈ)।
جیَسابیِجےَسولُنھےجوکھٹےسد਼کھاءِ॥
لتے ۔ کاٹے ۔ گھٹے ۔ کمائے ۔
جیسا کوئی بوتا ہے ویسا وہ کٹتا ہے اور جو کماتا ہے تصارف میں لاتا اور کھاتا ہے ۔
ਅਗੈ ਪੁਛ ਨ ਹੋਵਈ ਜੇ ਸਣੁ ਨੀਸਾਣੈ ਜਾਇ ॥੨॥
agai puchh na hova-ee jay san neesaanai jaa-ay. ||2||
One who leaves here with the mark of God’s praises andis not asked any questions. ||2||
ਜੇ ਮਨੁੱਖ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੀ ਸਿਫ਼ਤਿ-ਸਾਲਾਹ ਦਾ ਪਰਵਾਨਾ ਲੈ ਕੇ (ਇਥੋਂ) ਜਾਏ ਤਾਂ ਅਗਾਂਹ (ਪ੍ਰਭੂ ਦੇ ਦਰ ਤੇ) ਉਸ ਨੂੰ ਰੋਕ-ਟੋਕ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ॥੨॥
اگےَپُچھنہوۄئیِجےسنھُنیِسانھےَجاءِ॥੨॥
پچھ ۔ تحقیق ۔ پڑتال ۔ نیسانے ۔ پروانہ راہداری (2)
ان کی کسی قسم کی آئندہ عاقبت میں کوئی تحقیق و پڑتا ل نہیں ہوتی جن کے پاس پروانہ راہداری نیکنامی ہوتا ہے (2)
ਤੈਸੋ ਜੈਸਾ ਕਾਢੀਐ ਜੈਸੀ ਕਾਰ ਕਮਾਇ ॥
taiso jaisaa kaadhee-ai jaisee kaar kamaa-ay.
A person earns a name based on the kind of deeds he does.
ਮਨੁੱਖ ਜਿਹੋ ਜੇਹੀ ਕਾਰ ਕਮਾਂਦਾ ਹੈ ਉਹੋ ਜੇਹਾ ਉਸ ਦਾ ਨਾਮ ਪੈ ਜਾਂਦਾ ਹੈ (ਆਤਮਕ ਜੀਵਨ ਦੇ ਪੰਧ ਵਿਚ ਭੀ ਇਹੀ ਨਿਯਮ ਹੈ। ਭਗਤ ਉਹੀ ਜੋ ਭਗਤੀ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜੋਗ ਭੋਗ ਜਾਂ ਤਪ ਵਿਚੋਂ ਭਗਤੀ-ਭਾਵ ਪੈਦਾ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ)।
تیَسوجیَساکاڈھیِئےَجیَسیِکارکماءِ॥
تیسو ۔ وسیا۔ گاڈھیئے ۔ ہلاتا ہے ۔ جیسی کار کمائے ۔ جیسے اس کے اعمال ہیں۔
جیسے کسی کے اعمال ہوتے ہیں وہ کام کرتا ہے ویسا وہ کہاتا ہے
ਜੋ ਦਮੁ ਚਿਤਿ ਨ ਆਵਈ ਸੋ ਦਮੁ ਬਿਰਥਾ ਜਾਇ ॥੩॥
jo dam chit na aavee so dam birthaa jaa-ay. ||3||
A breath drawn without the remembrance of the Almighty God, that breath is wasted. ||3||
(ਮਨੁੱਖ ਦਾ) ਜੇਹੜਾ ਸੁਆਸ (ਕਿਸੇ ਐਸੇ ਉੱਦਮ ਵਿਚ ਲੰਘਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਰਮਾਤਮਾ) ਉਸ ਦੇ ਮਨ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਵੱਸਦਾ ਤਾਂ ਉਹ ਸੁਆਸ ਵਿਅਰਥ ਹੀ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ॥੩॥
جودمُچِتِنآۄئیِسودمُبِرتھاجاءِ॥੩॥
دم۔ سانس ۔ چت نہ اوئی ۔ یاد نہیں آتا۔ برتھا۔ بیکار ۔ بیفائدہ (3)
۔ وہ جو بغیر یاد خدا سانس گذرجاتا ہے وہ بیکار چلا جاتا ہے (3)
ਇਹੁ ਤਨੁ ਵੇਚੀ ਬੈ ਕਰੀ ਜੇ ਕੋ ਲਏ ਵਿਕਾਇ ॥
ih tan vaychee bai karee jay ko la-ay vikaa-ay.
I would sell this body, if someone would only purchase it in exchange for God’s Name.
(ਇਸ ਵਾਸਤੇ) ਜੇ ਕੋਈ ਮਨੁੱਖ ਮੈਨੂੰ ਪ੍ਰਭੂ ਦਾ ਨਾਮ ਵੱਟੇ ਵਿਚ ਦੇ ਕੇ ਮੇਰਾ ਸਰੀਰ ਲੈਣਾ ਚਾਹੇ ਤਾਂ ਮੈਂ ਇਹ ਸਰੀਰ ਵੇਚਣ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਹਾਂ ਮੁੱਲ ਦੇਣ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਹਾਂ।
اِہُتنُۄیچیِبےَکریِجےکولۓۄِکاءِ॥
ایہہ تن ۔ یہ جسم۔ بیو کری ۔ قیمتاً ۔ فروخت۔ وکائے ۔ فروخت کرؤں۔
اگر کوئی اسکے عوض الہٰی نام ملے تو میں اپنا جسم اسے فروخت کردوں۔
ਨਾਨਕ ਕੰਮਿ ਨ ਆਵਈ ਜਿਤੁ ਤਨਿ ਨਾਹੀ ਸਚਾ ਨਾਉ ॥੪॥੫॥੭॥
naanak kamm na aavee jit tan naahee sachaa naa-o. ||4||5||7||
O’ Nanak, consider such body a complete waste if it has not enshrined the true Name of God. ||4||5||7||
ਹੇ ਨਾਨਕ! ਜਿਸ (ਮਨੁੱਖਾ) ਸਰੀਰ ਵਿਚ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਸਦਾ-ਥਿਰ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਨਾਮ ਨਹੀਂ ਵੱਸਦਾ ਉਹ ਸਰੀਰ ਕਿਸੇ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ (ਉਹ ਸਰੀਰ ਵਿਅਰਥ ਹੀ ਗਿਆ ਸਮਝੋ ॥੪॥੫॥੭॥
نانککنّمِنآۄئیِجِتُتنِناہیِسچاناءُ॥੪॥੫॥੭॥
سچا ناؤ۔ سچا نام۔ سچ وحقیقت۔
اے نانک۔ جس جسم میں سچانام سچ حق وحقیقت نہیں کسی کام آنے وال انہیں۔
ਸੂਹੀ ਮਹਲਾ ੧ ਘਰੁ ੭
soohee mehlaa 1 ghar 7
Raag Soohee, First Guru, Seventh Beat:
ਰਾਗ ਸੂਹੀ, ਘਰ ੭ ਵਿੱਚ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕਦੇਵ ਜੀ ਦੀ ਬਾਣੀ।
سوُہیِمہلا੧گھرُ੭
ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
ik-oNkaar satgur parsaad.One eternal God, realized by the grace of the True Guru.
ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਇੱਕ ਹੈ ਅਤੇ ਸਤਿਗੁਰੂ ਦੀ ਕਿਰਪਾ ਨਾਲ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।
ایک اونکار ستِگُرپ٘رسادِ॥
ایک ابدی خدا جو گرو کے فضل سے معلوم ہوا
ਜੋਗੁ ਨ ਖਿੰਥਾ ਜੋਗੁ ਨ ਡੰਡੈ ਜੋਗੁ ਨ ਭਸਮ ਚੜਾਈਐ ॥
jog na khinthaa jog na dandai jog na bhasam charhaa-ee-ai.
Yoga or union with God is not received by rituals such as wearing a patched coat, having a walking stick or by smearing the body with ashes.
ਗੋਦੜੀ ਪਹਿਨ ਲੈਣਾ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨਾਲ ਮਿਲਾਪ ਦਾ ਸਾਧਨ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਡੰਡਾ ਹੱਥ ਵਿਚ ਫੜ ਲਿਆਂ ਹਰੀ-ਮੇਲ ਨਹੀਂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ, ਜੇ ਸਰੀਰ ਉਤੇ ਸੁਆਹ ਮਲ ਲਈਏ ਤਾਂ ਭੀ ਪ੍ਰਭੂ ਦਾ ਮਿਲਾਪ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ।
جوگُنکھِنّتھاجوگُنڈنّڈےَجوگُنبھسمچڑائیِئےَ॥
جوگ ۔ الہٰی ۔ ملاپ کے لئے ۔ طور طریقہ ۔ کھنتھا۔ گودڑی ۔ بھسم۔ راکھ ۔ مندی ۔ مندراں۔ ڈنڈے ۔ لاٹھی۔ چڑھایئے ۔ راکھ ملنے سے ۔
گودڑی پہن لینے ہاتھ میں ڈنڈا پکڑنےا ور ببھوت یا راکھ جسم پر لگانے سے الہٰی وصل حاصل نہیں ہوسکتا ۔
ਜੋਗੁ ਨ ਮੁੰਦੀ ਮੂੰਡਿ ਮੁਡਾਇਐ ਜੋਗੁ ਨ ਸਿੰਙੀ ਵਾਈਐ ॥
jog na mundee moond mudaa-i-ai jog na sinyee vaa-ee-ai.
Yoga or union with God is not receivedby rituals such as wearing earrings, shaving the head, or blowing a horn.
(ਕੰਨਾਂ ਵਿਚ) ਮੁੰਦ੍ਰਾਂ ਪਾਇਆਂ ਰੱਬ ਦਾ ਮੇਲ ਨਹੀਂ, ਜੇ ਸਿਰ ਮੁਨਾ ਲਈਏ ਤਾਂ ਭੀ ਪ੍ਰਭੂ-ਮਿਲਾਪ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ, ਸਿੰਙੀ ਵਜਾਇਆਂ ਭੀ ਜੋਗ ਸਿੱਧ ਨਹੀਂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ।
جوگُنمُنّدیِموُنّڈِمُڈائِئےَجوگُنسِنّگنْیِۄائیِئےَ॥
مولڈ منداییئے ۔ سر منڈوالے سے ۔ سنگیدایئے ۔ سنگی بچانے میں۔
اور نہ ہی کانوں میں مندر اں ڈالنے سر منڈوانے اور سنگی بجانے سے
ਅੰਜਨ ਮਾਹਿ ਨਿਰੰਜਨਿ ਰਹੀਐ ਜੋਗ ਜੁਗਤਿ ਇਵ ਪਾਈਐ ॥੧॥
anjan maahi niranjan rahee-ai jog jugat iv paa-ee-ai. ||1||
The way to unite with God is found by remaining unaffected by the love of worldly riches while still living in it. ||1||
ਪਰਮਾਤਮਾ ਨਾਲ ਮਿਲਾਪ ਦਾ ਢੰਗ ਸਿਰਫ਼ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਹਾਸਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਾਇਆ ਦੇ ਮੋਹ ਦੀ ਕਾਲਖ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦਿਆਂ ਹੀ ਮਾਇਆ ਤੋਂ ਨਿਰਲੇਪ ਪ੍ਰਭੂ ਵਿਚ ਜੁੜੇ ਰਹੀਏ ॥੧॥
انّجنماہِنِرنّجنِرہیِئےَجوگجُگتِاِۄپائیِئےَ॥੧॥
انجن ماہے ۔ کالخ میں ۔ نرنجن۔ بیداغ ۔ جوگ جگت۔ الہٰی ملاپ کا طریقہ ۔ اد۔ اسطرح (1)
بلکہ اس سیاسی بھرے عال میںبیداغ اور پاک رہنے سے الہٰی وصل حاصل ہوتا ہے (1)
ਗਲੀ ਜੋਗੁ ਨ ਹੋਈ ॥
galee jog na ho-ee.
By mere talk and no action, union with God is not attained.
ਨਿਰੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਕਰਨ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭੂ-ਮਿਲਾਪ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ।
گلیِجوگُنہوئیِ॥
گلی ۔ باتوں سے زبانی ۔
زبانی باتوں سے وصل و ملاپ نہیں ہوتا
ਏਕ ਦ੍ਰਿਸਟਿ ਕਰਿ ਸਮਸਰਿ ਜਾਣੈ ਜੋਗੀ ਕਹੀਐ ਸੋਈ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ayk darisat kar samsar jaanai jogee kahee-ai so-ee. ||1|| rahaa-o.
Only that person is a true Yogi who views everybody equally. ||1||Pause||
ਉਹੀ ਮਨੁੱਖ ਜੋਗੀ ਅਖਵਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜੋ ਇਕੋ ਜੇਹੀ ਨਿਗਾਹ ਨਾਲ ਸਭ (ਜੀਵਾਂ) ਨੂੰ ਬਰਾਬਰ (ਦੇ ਇਨਸਾਨ) ਸਮਝੇ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ایکد٘رِسٹِکرِسمسرِجانھےَجوگیِکہیِئےَسوئیِ॥੧॥رہاءُ॥
ایک درسٹ ۔ ایک نظر۔ سمسر۔ یکساں ۔ برابر۔ جانے سمجھے ۔ سوئی ۔ اسے (1) رہاؤ۔
سب کو ایک نظر اور برابر سمجھنے سے ہوتا ہے (1) رہاؤ۔
ਜੋਗੁ ਨ ਬਾਹਰਿ ਮੜੀ ਮਸਾਣੀ ਜੋਗੁ ਨ ਤਾੜੀ ਲਾਈਐ ॥
jog na baahar marhee masaanee jog na taarhee laa-ee-ai.
Yoga or union with God is not attained by wandering around the cemeteries andthe tombs of the dead; sitting in trances will not provide such union either.
(ਘਰੋਂ) ਬਾਹਰ ਮੜ੍ਹੀਆਂ ਵਿਚ ਮਸਾਣਾਂ ਵਿਚ ਰਿਹਾਂ ਪ੍ਰਭੂ-ਮੇਲ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ, ਸਮਾਧੀਆਂ ਲਾਇਆਂ ਭੀ ਰੱਬ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ।
جوگُنباہرِمڑیِمسانھیِجوگُنتاڑیِلائیِئےَ॥
مڑھی ۔ قبروں میں۔ مسانی ۔ شمشان گھاٹ ۔ تاڑی ۔ سمادھی۔ یکسوئی ۔
باہر شمشانوں یا قبرستانوں میں رہنے اور یکسو ہوکر دھیان لگانے
ਜੋਗੁ ਨ ਦੇਸਿ ਦਿਸੰਤਰਿ ਭਵਿਐ ਜੋਗੁ ਨ ਤੀਰਥਿ ਨਾਈਐ ॥
jog na days disantar bhavi-ai jog na tirath naa-ee-ai.
By roaming around the foreign lands, or by bathing at places of pilgrimage also, one does not attain union with God.
ਜੇ ਦੇਸ ਪਰਦੇਸ ਵਿਚ ਭੌਂਦੇ ਫਿਰੀਏ ਤਾਂ ਭੀ ਪ੍ਰਭੂ-ਮਿਲਾਪ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਤੀਰਥ ਉਤੇ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕੀਤਿਆਂ ਭੀ ਪ੍ਰਭੂ-ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਨਹੀਂ।
جوگُندیسِدِسنّترِبھۄِئےَجوگُنتیِرتھِنائیِئےَ॥
ویس دسنتر ۔ بھوئے ۔ ویس بدیس کے سفر میں بھٹکنے میں۔ تیرتھ نایئے ۔ زیارت گاہوں پر غسل کرنے میں (2)
ویسن بدیش کی یاتراؤں اور سفر میں بھٹکنے زیارت گاہوں پر غسل گرنے سے بھی الہٰی وصل حاصل نہیں ہووتا۔
ਅੰਜਨ ਮਾਹਿ ਨਿਰੰਜਨਿ ਰਹੀਐ ਜੋਗ ਜੁਗਤਿ ਇਵ ਪਾਈਐ ॥੨॥
anjan maahi niranjan rahee-ai jog jugat iv paa-ee-ai. ||2||
The way to unite with God is found by remaining unaffected by the love of worldly riches while still living in it. ||2||
ਪਰਮਾਤਮਾ ਨਾਲ ਮਿਲਾਪ ਦਾ ਢੰਗ ਸਿਰਫ਼ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਾਇਆ ਦੇ ਮੋਹ ਦੀ ਕਾਲਖ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦਿਆਂ ਹੀ ਮਾਇਆ ਤੋਂ ਨਿਰਲੇਪ ਪ੍ਰਭੂ ਵਿਚ ਜੁੜੇ ਰਹੀਏ ॥੨॥
انّجنماہِنِرنّجنِرہیِئےَجوگجُگتِاِۄپائیِئےَ॥੨॥
الہٰی ملاپ دنیاوی دؤلت کی محبت کی کالخ سے اسمیں رہتے ہوئے بیداغ بیلاگ رہنے سے حاصل ہوتا ہے (2)
ਸਤਿਗੁਰੁ ਭੇਟੈ ਤਾ ਸਹਸਾ ਤੂਟੈ ਧਾਵਤੁ ਵਰਜਿ ਰਹਾਈਐ ॥
satgur bhaytai taa sahsaa tootai Dhaavat varaj rahaa-ee-ai.
Meeting with the True Guru, doubt is dispelled and one is able to restrain the wandering mind.
ਜਦੋਂ ਗੁਰੂ ਮਿਲ ਪਏ ਤਾਂ ਮਨ ਦਾ ਸਹਿਮ ਮੁੱਕ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਵਿਕਾਰਾਂ ਵਲ ਦੌੜਦੇ ਮਨ ਨੂੰ ਰੋਕ ਕੇ ਰੱਖ ਸਕੀਦਾ ਹੈ,
ستِگُرُبھیٹےَتاسہساتوُٹےَدھاۄتُۄرجِرہائیِئےَ॥
ستگر بھیٹے ۔ سچے مرشد کے ملاپ سے ۔ سہسا نوٹے ۔ فکر اور تشویش ختم ہوتی ہے ۔ دھاوت درج رہاہیئےبھٹکتے دل رکھتا ہے ۔
سچے مرشد کے ملاپ سے فکر و تشویش مٹتی ہے اور بھٹکتے دل کو ٹھہراؤ اور سکون ملتا ہے
ਨਿਝਰੁ ਝਰੈ ਸਹਜ ਧੁਨਿ ਲਾਗੈ ਘਰ ਹੀ ਪਰਚਾ ਪਾਈਐ ॥
nijhar jharai sahj Dhun laagai ghar hee parchaa paa-ee-ai.
This way, ambrosial nectar rains down, celestial music resounds and deep within, spiritual wisdom is born.
(ਮਨ ਵਿਚ ਪ੍ਰਭੂ ਦੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਨਾਮ ਦਾ ਇਕ) ਚਸ਼ਮਾ ਚੱਲ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਅਡੋਲ ਅਵਸਥਾ ਦੀ ਰੌ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ; ਹਿਰਦੇ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੀ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨਾਲ ਸਾਂਝ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
نِجھرُجھرےَسہجدھُنِلاگےَگھرہیِپرچاپائیِئےَ॥
نبھر ۔ نہ جھرے والا۔ چشمہ ۔ جھرنا۔ جھرے ۔ سبق مرشد میں ذہن سے روحانی ۔ کلام کا بہاؤ۔ سہج دھن۔ روحانی سکون میںس سنگیت ۔ پر چا۔ بندی پریچیئہ ۔ واقفیت (3)
ذہنی علم و روشنی کا بند چشمہ بہنے لگتا ہے اور روحانی سکون کی لرہیں جاری ہوجاتی ہیں اور دل میں ہی الہٰی شراکت پیدا ہوجاتی ہے ۔ اللہ تعالیٰیا خدا سے پہچا ن بن جاتی ہے ۔
ਅੰਜਨ ਮਾਹਿ ਨਿਰੰਜਨਿ ਰਹੀਐ ਜੋਗ ਜੁਗਤਿ ਇਵ ਪਾਈਐ ॥੩॥
anjan maahi niranjan rahee-ai jog jugat iv paa-ee-ai. ||3||
The way to unite with God is found by remaining unaffected by the love of worldly riches while still living in it. ||3||
ਪਰਮਾਤਮਾ ਨਾਲ ਮਿਲਾਪ ਦੀ ਜਾਚ ਸਿਰਫ਼ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਮਾਇਆ ਦੇ ਮੋਹ ਦੀ ਕਾਲਖ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦਿਆਂ ਹੀ ਮਾਇਆ ਤੋਂ ਨਿਰਲੇਪ ਪ੍ਰਭੂ ਵਿਚ ਜੁੜੇ ਰਹੀਏ ॥੩॥
انّجنماہِنِرنّجنِرہیِئےَجوگجُگتِاِۄپائیِئےَ॥੩॥
اس طرح سے دنیا میں جو کالخ سے بھری ہوئی ہے بیداغ زندگی مل جاتی ہے یہی الہٰی وصل و ملاپ کا طریقہ ور ذریعہ ہے (3)
ਨਾਨਕ ਜੀਵਤਿਆ ਮਰਿ ਰਹੀਐ ਐਸਾ ਜੋਗੁ ਕਮਾਈਐ ॥
naanak jeevti-aa mar rahee-ai aisaa jog kamaa-ee-ai.
O’ Nanak, yoga is to be practiced in such a way that one remains unaffected by the vices while living in the world.
ਹੇ ਨਾਨਕ! ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਮਿਲਾਪ ਦਾ ਅੱਭਿਆਸ ਇਉਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਕਾਰ-ਵਿਹਾਰ ਕਰਦਿਆਂ ਹੀ ਵਿਕਾਰਾਂ ਵਲੋਂ ਪਰੇ ਹਟੇ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
نانکجیِۄتِیامرِرہیِئےَایَساجوگُکمائیِئےَ॥
جیوتای ۔ دوران حیات ۔ جیتے ہوئے ۔ مر رہیئے ۔ خواہشات نفسانی کاتدارک ۔
اے نانک الہٰی ملاپ کے لئے ایسا جہدو ریاض کیجیئے کہ دنیاوی کاروبار میں مشغول رہنے کے باوجود اخلاقی دتمدنی و سماجک برائیوں سے پرہیز اور دور رہے
ਵਾਜੇ ਬਾਝਹੁ ਸਿੰਙੀ ਵਾਜੈ ਤਉ ਨਿਰਭਉ ਪਦੁ ਪਾਈਐ ॥
vaajay baajhahu sinyee vaajai ta-o nirbha-o pad paa-ee-ai.
While lovingly remembering God, when one hears the divine melody without blowing any horn, then one attains such a spiritual status where there is no fear.
ਜਦੋਂ ਸਿਮਰਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਅੰਦਰ ਬਿਨਾ ਵਾਜਾ ਵਜਾਇਆਂ ਸਿੰਙ ਦਾ ਵਾਜਾ ਵੱਜਦਾ ਹੈ। ਉਂਦੋਂ ਮਨੁੱਖ ਐਸੀ ਆਤਮਕ ਅਵਸਥਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿਚ ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੋਈ ਡਰ ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਜਾਂਦਾ।
ۄاجےباجھہُسِنّگنْیِۄاجےَتءُنِربھءُپدُپائیِئےَ॥
واجے باجہو سنگی واجے ۔ بغیربناجے واجر یجے ۔ روحانی سنگیت ہو ۔ تو ۔ تب۔ نر بھوپد ۔ بیخوفی رتبہ
ایسی کوشش کرنے والے کے دل میں روحانیت پیدا ہوجاتی ہے جن میں وہ بیخوف ہوجاتا ہے جس سے اسے روحانی سرور ملتاہے
ਅੰਜਨ ਮਾਹਿ ਨਿਰੰਜਨਿ ਰਹੀਐ ਜੋਗ ਜੁਗਤਿ ਤਉ ਪਾਈਐ ॥੪॥੧॥੮॥
anjan maahi niranjan rahee-ai jog jugat ta-o paa-ee-ai. ||4||1||8||
The way to unite with God is found by remaining unaffected by the love of worldly riches while still living in it. ||4||1||8||
ਜਦੋਂ ਮਾਇਆ ਦੇ ਮੋਹ ਦੀ ਕਾਲਖ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦਿਆਂ ਹੀ ਮਾਇਆ ਤੋਂ ਨਿਰਲੇਪ ਪ੍ਰਭੂ ਵਿਚ ਜੁੜੇ ਰਹਿ ਸਕੀਏ, ਤਦੋਂ ਪ੍ਰਭੂ-ਮਿਲਾਪ ਦੀ ਜਾਚ ਆ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ॥੪॥੧॥੮॥
انّجنماہِنِرنّجنِرہیِئےَجوگجُگتِتءُپائیِئےَ
خدا کے ساتھ اتحاد کا راستہ اس میں رہتے ہوئے بھی دنیاوی دولت کی محبت سے متاثر ہوکر پایا جاتا ہے
ਸੂਹੀ ਮਹਲਾ ੧ ॥
soohee mehlaa 1.
Raag Soohee, First Guru:
سوُہیِمہلا੧॥
ਕਉਣ ਤਰਾਜੀ ਕਵਣੁ ਤੁਲਾ ਤੇਰਾ ਕਵਣੁ ਸਰਾਫੁ ਬੁਲਾਵਾ ॥
ka-un taraajee kavan tulaa tayraa kavan saraaf bulaavaa.
O’ God, what kind of scale or what kind of weights, or what kind of jeweler can I call to assess your worth because Your worth is beyond measure?
ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ! ਕੋਈ ਐਸੀ ਤੱਕੜੀ ਨਹੀਂ ਕੋਈ ਐਸਾ ਵੱਟਾ ਨਹੀਂ (ਜੋ ਤੇਰੇ ਗੁਣਾਂ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਾ ਸਕਣ), ਕੋਈ ਐਸਾ ਸਰਾਫ਼ ਨਹੀਂ ਜਿਸ ਨੂੰ ਮੈਂ (ਤੇਰੇ ਗੁਣਾਂ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਾਣ ਵਾਸਤੇ) ਸੱਦ ਸਕਾਂ।
کئُنھتراجیِکۄنھُتُلاتیراکۄنھُسراپھُبُلاۄا॥
ترازی ۔ تولنے کا پیمانہ تکڑی ۔ تلا۔ وٹے ۔ صراف۔ اسکی قیمت بتانے والا۔
اے خدا مجھے ایسی وکوئی تکڑی بٹے دکھائی جس سے اوصاف کی قدروقیمت کا اندازہ یا شمار ہو سکے نہ ہی اسیا صراف دکھائی دیتا ہے جو شناخت کر سکے اسے بلایا جائے ۔
ਕਉਣੁ ਗੁਰੂ ਕੈ ਪਹਿ ਦੀਖਿਆ ਲੇਵਾ ਕੈ ਪਹਿ ਮੁਲੁ ਕਰਾਵਾ ॥੧॥
ka-un guroo kai peh deekhi-aa layvaa kai peh mul karaavaa. ||1||
Where can I find a true Guru from whom I get understanding aboutestimating your worth? ||1||
ਮੈਨੂੰ ਕੋਈ ਐਸਾ ਉਸਤਾਦ ਨਹੀਂ ਦਿੱਸਦਾ ਜਿਸ ਪਾਸੋਂ ਮੈਂ ਤੇਰਾ ਮੁੱਲ ਪਵਾ ਸਕਾਂ ਜਾਂ ਮੁੱਲ ਪਾਣ ਦੀ ਜਾਚ ਸਿੱਖ ਸਕਾਂ ॥੧॥
کئُنھُگُروُکےَپہِدیِکھِیالیۄاکےَپہِمُلُکراۄا॥੧॥
کرو۔ مرشد۔ کے پیہہ۔ کس سے ۔ دیکھیا۔ سبق۔ مل۔قیمت (1)
راستہ وکھائی دیتا ہے ۔ جس اوصاف کی قدرقیمتکا اندازہ لگانا اس کے سبق سے سمجھ لوں اس سے قیمت یا شمار کروالوں (1)