ਕਿਉ ਨ ਅਰਾਧਹੁ ਮਿਲਿ ਕਰਿ ਸਾਧਹੁ ਘਰੀ ਮੁਹਤਕ ਬੇਲਾ ਆਈ ॥
ki-o na aaraaDhahu mil kar saaDhahu gharee muhtak baylaa aa-ee.
Why do you not worship and adore Him? Join together with the Holy Saints; any instant, your time shall come.
O’ saints, why don’t you join together and meditate on Him, because in a moment or instant (after a short while, your) time (to die may also) come.
ਹੇ ਸੰਤ ਜਨੋ! ਘੜੀ ਅੱਧੀ ਘੜੀ ਨੂੰ (ਹਰੇਕ ਜੀਵ ਵਾਸਤੇ ਇਥੋਂ ਕੂਚ ਕਰਨ ਦਾ) ਵੇਲਾ ਆ ਹੀ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਫਿਰ ਕਿਉਂ ਨਾ ਮਿਲ ਕੇ ਉਸ ਦੇ ਨਾਮ ਦਾ ਆਰਾਧਨ ਕਰੋ?
کِءُنارادھہُمِلِکرِسادھہُگھریِمُہتکبیلاآئیِ॥
۔ ارادہو۔ یاد کرو۔ سادہو ۔ پاکدامنوں کی صحبت میں۔ گھری مہت۔ تھوڑے سے عرصے کے لئے ۔ بیلا آئی ۔ وقت آئیا ہے ۔
تو کیوں نہ کرو ں یاد اسے سادہوں سے ملکر اب بھی وقت ہے ویلا ہے گھڑی دوگھڑی ۔
ਅਰਥੁ ਦਰਬੁ ਸਭੁ ਜੋ ਕਿਛੁ ਦੀਸੈ ਸੰਗਿ ਨ ਕਛਹੂ ਜਾਈ ॥
arath darab sabh jo kichh deesai sang na kachhhoo jaa-ee.
All your property and wealth, and all that you see – none of it will go along with you.
All the possessions or wealth, which you see, would not accompany you (after death).
ਹੇ ਸੰਤ ਜਨੋ! ਧਨ-ਪਦਾਰਥ ਇਹ ਸਭ ਕੁਝ ਜੋ ਦਿੱਸ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਕੋਈ ਭੀ ਚੀਜ਼ (ਕਿਸੇ ਦੇ) ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦੀ।
ارتھُدربُسبھُجوکِچھُدیِسےَسنّگِنکچھہوُجائیِ॥
۔ ارتھ درب ۔ یعنی جتنا سرمایہ اور دنیاوی نعمتیں ۔ دیسے ۔ نظر آرہا ہے ۔ سنگ ساتھ ۔ کچھہو ۔ کچھ بھی
۔ یہ سرمایہ اور دنیاوی نعمتیں کچھ بھی ساتھ نہ جانیوالا ہے ۔
ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਹਰਿ ਹਰਿ ਆਰਾਧਹੁ ਕਵਨ ਉਪਮਾ ਦੇਉ ਕਵਨ ਬਡਾਈ ॥੨॥
kaho naanak har har aaraaDhahu kavan upmaa day-o kavan badaa-ee. ||2||
Says Nanak, worship and adore the Lord, Har, Har. What praise, and what approval, can I offer to Him? ||2||
Nanak says repeat the Name of that God, (but I don’t know) with whom may I compare Him (and how) may I glorify Him? ||2||
ਨਾਨਕ ਆਖਦਾ ਹੈ- ਸਦਾ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਨਾਮ ਸਿਮਰਿਆ ਕਰੋ। ਮੈਂ ਉਸ ਦੀ ਬਰਾਬਰੀ ਦਾ ਕੋਈ ਭੀ ਨਹੀਂ ਦੱਸ ਸਕਦਾ। ਉਹ ਕੇਡਾ ਵੱਡਾ ਹੈ-ਇਹ ਭੀ ਨਹੀਂ ਦੱਸ ਸਕਦਾ ॥੨॥
کہُنانکہرِہرِآرادھہُکۄناُپمادیءُکۄنبڈائیِ॥੨॥
اے نانک بتادے ۔ اے انسانوں یاد کرو سدا خدا کو جو انتی بلند ہستی ہے جسکی مثال ویجا سکتی نہیں (2)
ਪੂਛਉ ਸੰਤ ਮੇਰੋ ਠਾਕੁਰੁ ਕੈਸਾ ॥
poochha-o sant mayro thaakur kaisaa.
I ask the Saints, what is my Lord and Master like?
(O’ my friends, I go and) ask the saint (Guru), “what my Master looks like?
(ਗੁਰੂ ਪਾਸੋਂ) ਮੈਂ ਪੁੱਛਦਾ ਹਾਂ-ਹੇ ਗੁਰੂ! ਮੇਰਾ ਮਾਲਕ-ਪ੍ਰਭੂ ਕਿਹੋ ਜਿਹਾ ਹੈ?
پوُچھءُسنّتمیروٹھاکُرُکیَسا॥
میں مرشد سے پوچھتا ہوں کیسا ہے مالک خدا۔
ਹੀਉ ਅਰਾਪਉਂ ਦੇਹੁ ਸਦੇਸਾ ॥
heeN-o araapa-uN dayh sadaysaa.
I offer my heart, to one who brings me news of Him.
(Please) tell me (about Him); I am ready to surrender my heart (for this information).
ਮੈਨੂੰ (ਠਾਕੁਰ ਦੀ) ਖ਼ਬਰ ਦੱਸ, ਮੈਂ ਆਪਣਾ ਹਿਰਦਾ (ਤੇਰੇ ਚਰਨਾਂ ਵਿਚ) ਭੇਟਾ ਕਰਦਾ ਹਾਂ।
ہیِءُاراپئُںدیہُسدیسا॥
ہیوں ۔ دل ۔ ارایؤں۔ قربان کردو۔ بھینٹ دیدوں ۔
۔میرا پیغام بھیجو میں اپنا دل اسے بھینٹ کرتا ہے ۔
ਦੇਹੁ ਸਦੇਸਾ ਪ੍ਰਭ ਜੀਉ ਕੈਸਾ ਕਹ ਮੋਹਨ ਪਰਵੇਸਾ ॥
dayh sadaysaa parabh jee-o kaisaa kah mohan parvaysaa.
Give me news of my Dear God; where does the Enticer live?
Yes please tell me, what my respected God (looks) like, where is the abode of that captivating (God)?
ਹੇ ਗੁਰੂ! ਮੈਨੂੰ ਦੱਸ ਕਿ ਪ੍ਰਭੂ ਜੀ ਕਿਹੋ ਜਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਮੋਹਨ-ਪ੍ਰਭੂ ਦਾ ਟਿਕਾਣਾ ਕਿੱਥੇ ਹੈ।
دیہُسدیساپ٘ربھجیِءُکیَساکہموہنپرۄیسا॥
سویسا۔ سندیسا ۔ خبر ۔ پربھ جیؤ کیسا۔ خدا کیسا ہے ۔ کہہ موہن پرویسا۔ دل کو اپنی محبت میں گرفتار کر لینے والا کہاں رہتا ہے ۔
میرا پیغام بھیجو خدا کے پاس اور مجھ بتاؤ کہ خدا کیسا ہے اور پیارا کہاں بستا ہے ۔
ਅੰਗ ਅੰਗ ਸੁਖਦਾਈ ਪੂਰਨ ਬ੍ਰਹਮਾਈ ਥਾਨ ਥਾਨੰਤਰ ਦੇਸਾ ॥
ang ang sukh-daa-ee pooran barahmaa-ee thaan thaanantar daysaa.
He is the Giver of peace to life and limb; God is totally permeating all places, interspaces and countries.
(The Guru answered), that Peace giving and perfect God is residing with each and every (body) and is pervading in all places, and all countries.
(ਅੱਗੋਂ ਉੱਤਰ ਮਿਲਦਾ ਹੈ-) ਉਹ ਪੂਰਨ ਪ੍ਰਭੂ ਸਭ ਥਾਵਾਂ ਵਿਚ ਸਭ ਦੇਸਾਂ ਵਿਚ ਸੁਖ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਹੈ ਅਤੇ (ਹਰੇਕ ਜੀਵ ਦੇ) ਅੰਗ ਅੰਗ ਨਾਲ ਵੱਸਦਾ ਹੈ।
انّگانّگسُکھدائیِپوُرنب٘رہمائیِتھانتھاننّتردیسا॥
انگ انگ ۔ ہر ایک کو۔ سکھدائی ۔ آرام و آسائش پہنچانے والا۔ پورن ۔ برہمائی ۔ مکمل یا کامل خدا ۔ تھان تھننتر ویسا ۔ ہر ملک اور ہر گجہ ۔
کامل خدا ہر جگہ ہر ملک میں بستا ہے وہ ہر اعضا کو آرام پہچاتا ہے ۔
ਬੰਧਨ ਤੇ ਮੁਕਤਾ ਘਟਿ ਘਟਿ ਜੁਗਤਾ ਕਹਿ ਨ ਸਕਉ ਹਰਿ ਜੈਸਾ ॥
banDhan tay muktaa ghat ghat jugtaa kahi na saka-o har jaisaa.
He is liberated from bondage, joined to each and every heart. I cannot say what the Lord is like.
He is united with each and every heart and yet free from (any kinds of worldly) bonds and I cannot tell anybody, who is like Him.
ਪ੍ਰਭੂ ਹਰੇਕ ਸਰੀਰ ਵਿਚ ਮਿਲਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ (ਫਿਰ ਭੀ ਮੋਹ ਦੇ) ਬੰਧਨਾਂ ਤੋਂ ਆਜ਼ਾਦ ਹੈ। ਪਰ ਜਿਹੋ ਜਿਹਾ ਉਹ ਪ੍ਰਭੂ ਹੈ ਮੈਂ ਦੱਸ ਨਹੀਂ ਸਕਦਾ।
بنّدھنتےمُکتاگھٹِگھٹِجُگتاکہِنسکءُہرِجیَسا॥
بندھن ۔ غلامی مکتا ۔آزاد۔ گھٹ گھٹ جگتا ۔ ہر دل سے منسلک ۔ ملا ہوا۔ کہہ نہ سکو ہر جیسا۔ یہ بتائیا کہ خدا کس جیسا ہے ۔
وہ آزاد ہستی کسی قسم کی اسے غلامی نہیں مگر یہ بتانے سے قاصر ہوں کہ وہ کیسا ہے
ਦੇਖਿ ਚਰਿਤ ਨਾਨਕ ਮਨੁ ਮੋਹਿਓ ਪੂਛੈ ਦੀਨੁ ਮੇਰੋ ਠਾਕੁਰੁ ਕੈਸਾ ॥੩॥
daykh charit naanak man mohi-o poochhai deen mayro thaakur kaisaa. ||3||
Gazing upon His wondrous play, O Nanak, my mind is fascinated. I humbly ask, what is my Lord and Master like? ||3||
Seeing the astonishing wonders (of God), Nanak’s mind was captivated, (and again like a most) humble person, Nanak asks: “(O’ Guru, please tell me) what my Master looks like? ||3||
ਹੇ ਨਾਨਕ! ਉਸ ਦੇ ਚੋਜ-ਤਮਾਸ਼ੇ ਵੇਖ ਕੇ ਮੇਰਾ ਮਨ (ਉਸ ਦੇ ਪਿਆਰ ਵਿਚ) ਮੋਹਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਗਰੀਬ ਦਾਸ ਪੁੱਛਦਾ ਹੈ-ਹੇ ਗੁਰੂ! ਦੱਸ, ਮੇਰਾ ਮਾਲਕ-ਪ੍ਰਭੂ ਕਿਹੋ ਜਿਹਾ ਹੈ ॥੩॥
دیکھِچرِتنانکمنُموہِئوپوُچھےَدیِنُمیروٹھاکُرُکیَسا॥੩॥
چرت ۔ چلن ۔ برتاؤ دین ۔ غریب (3)
اسکے چلن یا برتاؤ نے مجھے اپنی گرفت میں لے لیا ہے ۔ غریب پوچھتا ہے کہ میرا آقا کیسا ہے (3)
ਕਰਿ ਕਿਰਪਾ ਅਪੁਨੇ ਪਹਿ ਆਇਆ ॥
kar kirpaa apunay peh aa-i-aa.
In His Kindness, He has come to His humble servant.
Showing His mercy, (God) has come to His (devotee).
ਪ੍ਰਭੂ ਮਿਹਰ ਕਰ ਕੇ ਆਪਣੇ ਸੇਵਕ ਦੇ ਕੋਲ (ਆਪ) ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
کرِکِرپااپُنےپہِآئِیا॥
جس نے خدا خود اپنا بنا لیتا ہے
ਧੰਨਿ ਸੁ ਰਿਦਾ ਜਿਹ ਚਰਨ ਬਸਾਇਆ ॥
Dhan so ridaa jih charan basaa-i-aa.
Blessed is that heart, in which the Lord’s Feet are enshrined.
Blessed is that heart in which (He) has set His feet (and has come to reside).
ਜਿਹੜਾ ਮਨੁੱਖ ਪ੍ਰਭੂ ਦੇ ਚਰਨਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਹਿਰਦੇ ਵਿਚ ਵਸਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਦਾ ਹਿਰਦਾ ਭਾਗਾਂ ਵਾਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
دھنّنِسُرِداجِہچرنبسائِیا॥
دھن۔ خوش قسمت۔ ردا۔ دل ۔ حہہ۔ جسنے ۔
اور انسان اسکا خدمتگار ہوکر دلمیں بسا کر
ਚਰਨ ਬਸਾਇਆ ਸੰਤ ਸੰਗਾਇਆ ਅਗਿਆਨ ਅੰਧੇਰੁ ਗਵਾਇਆ ॥
charan basaa-i-aa sant sangaa-i-aa agi-aan anDhayr gavaa-i-aa.
His Feet are enshrined within, in the Society of the Saints; the darkness of ignorance is dispelled.
Yes, when one joins) the company of saints, (He) enshrines (His) feet (in one’s heart), and dispels the darkness of one’s ignorance.
ਜਿਹੜਾ ਮਨੁੱਖ ਸਾਧ ਸੰਗਤ ਵਿਚ (ਟਿੱਕ ਕੇ) ਪ੍ਰਭੂ ਦੇ ਚਰਨ (ਆਪਣੇ ਹਿਰਦੇ ਵਿਚ) ਵਸਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ, ਉਹ (ਆਪਣੇ ਅੰਦਰੋਂ) ਆਤਮਕ ਜੀਵਨ ਵਲੋਂ ਬੇ-ਸਮਝੀ ਦਾ ਹਨੇਰਾ ਦੂਰ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ।
چرنبسائِیاسنّتسنّگائِیااگِیانانّدھیرُگۄائِیا॥
سنت ۔ سنگائیا۔ صحبت پاکدامن ۔ کی ۔ اگیان ۔ اندھیر۔ لا علمی ۔ کا اندھیرا مٹائیا ۔
عاشق الہٰی سنت کا ساتھی ہو جاتا ہے اسکال لا علمی کا اندھیرا کا فور ہو جاتا ہے
ਭਇਆ ਪ੍ਰਗਾਸੁ ਰਿਦੈ ਉਲਾਸੁ ਪ੍ਰਭੁ ਲੋੜੀਦਾ ਪਾਇਆ ॥
bha-i-aa pargaas ridai ulaas parabh lorheedaa paa-i-aa.
The heart is enlightened and illumined and enraptured; God has been found.
Then one’s mind is illumined (with divine wisdom) and the heart feels elated when one obtains the much sought after God.
(ਉਸ ਦੇ ਅੰਦਰ) ਆਤਮਕ ਜੀਵਨ ਦਾ ਚਾਨਣ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਦੇ ਹਿਰਦੇ ਵਿਚ ਸਦਾ ਉਤਸ਼ਾਹ ਬਣਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ (ਕਿਉਂਕਿ) ਜਿਸ ਪ੍ਰਭੂ ਨੂੰ ਉਹ ਚਿਰਾਂ ਤੋਂ ਲੋੜ ਰਿਹਾ ਸੀ ਉਸ ਨੂੰ ਮਿਲ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।
بھئِیاپ٘رگاسُرِدےَاُلاسُپ٘ربھُلوڑیِداپائِیا॥
پرگاس۔ روشنی ۔ ردے الاس۔ اتشاہ ۔ جوش۔
ذہن روشن ہو جاتا ہے روحانی واخلاقی زندگی کی سمجھ آجاتی ہے دلمیں جوش و خرو ش رہتا ہے اور الہٰی وصل جسکے لئے اسکی دیرینہ خواہش تھی حآصل ہو جاتا ہے
ਦੁਖੁ ਨਾਠਾ ਸੁਖੁ ਘਰ ਮਹਿ ਵੂਠਾ ਮਹਾ ਅਨੰਦ ਸਹਜਾਇਆ ॥
dukh naathaa sukh ghar meh voothaa mahaa anand sehjaa-i-aa.
Pain is gone, and peace has come to my house. The ultimate intuitive peace prevails.
Then one’s pain vanishes, (instead) peace prevails in the heart and one enjoys a state of supreme bliss and equipoise.
ਉਸ ਦੇ ਅੰਦਰੋਂ ਦੁੱਖ ਦੂਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਦੇ ਹਿਰਦੇ-ਘਰ ਵਿਚ ਸੁਖ ਆ ਵੱਸਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਦੇ ਅੰਦਰ ਆਤਮਕ ਅਡੋਲਤਾ ਦਾ ਆਨੰਦ ਪੈਦਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
دُکھُناٹھاسُکھُگھرمہِۄوُٹھامہااننّدسہجائِیا॥
ووٹھا۔ بسا۔ انند سہجائیا۔ روحانی سکون پائیا۔
عذاب و مصائب ختم ہو جاتی ہیں آرام و آسائش دلشاد اور روحانی سکون ملتا ہے ۔
ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਮੈ ਪੂਰਾ ਪਾਇਆ ਕਰਿ ਕਿਰਪਾ ਅਪੁਨੇ ਪਹਿ ਆਇਆ ॥੪॥੧॥
kaho naanak mai pooraa paa-i-aa kar kirpaa apunay peh aa-i-aa. ||4||1||
Says Nanak, I have found the Perfect Lord; in His Kindness, He has come to His humble servant. ||4||1||
Nanak says, (that I too) have obtained that perfect (God), who showing His mercy, has come (to reside in the heart) of His (devotee). ||4||1||
ਨਾਨਕ ਆਖਦਾ ਹੈ- ਮੈਂ ਭੀ ਉਹ ਪੂਰਨ ਪ੍ਰਭੂ ਲੱਭ ਲਿਆ ਹੈ। ਉਹ ਤਾਂ ਮਿਹਰ ਕਰ ਕੇ ਆਪਣੇ ਸੇਵਕ ਦੇ ਕੋਲ ਆਪ ਹੀ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ॥੪॥੧॥
کہُنانکمےَپوُراپائِیاکرِکِرپااپُنےپہِآئِیا॥੪॥੧॥
اے نانک بتادے کہ مجھے کامل خدا کا ملاپ حاصل ہو گیا اور اپنی کرم و عنائیت سے میرے پاس آگیا ہے ۔
ਸਾਰੰਗ ਕੀ ਵਾਰ ਮਹਲਾ ੪ ਰਾਇ ਮਹਮੇ ਹਸਨੇ ਕੀ ਧੁਨਿ
saarang kee vaar mehlaa 4 raa-ay mahmay hasnay kee Dhuian
Vaar Of Saarang, Fourth Mehl, To Be Sung To The Tune Of Mehma-Hasna:
ਇਹ ਸਾਰੰਗ ਦੀ ਵਾਰ ਮਹਮਾ ਤੇ ਹਸਨਾ ਦੀ ਧੁਨ ਅਨੁਸਾਰ ਗਾਈ ਜਾਏ।
سارنّگکیِۄارمہلا੪
ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
ik-oNkaar satgur parsaad.
One Universal Creator God. By The Grace Of The True Guru:
ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਇੱਕ ਹੈ ਅਤੇ ਸਤਿਗੁਰੂ ਦੀ ਕਿਰਪਾ ਨਾਲ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।
ایک اونکار ستِگُرپ٘رسادِ॥
ایک آفاقی خالق خدا۔ سچے گرو کی فضل سے احساس ہوا
ਸਲੋਕ ਮਹਲਾ ੨ ॥
salok mehlaa 2.
Shalok, Second Mehl:
ਰਾਗ ਸਾਰੰਗ ਵਿੱਚ ਗੁਰੂ ਅੰਗਦੇਵ ਜੀ ਦੀ ਬਾਣੀ ‘ਸਲੋਕ’।
سلوکمہلا੨॥
ਗੁਰੁ ਕੁੰਜੀ ਪਾਹੂ ਨਿਵਲੁ ਮਨੁ ਕੋਠਾ ਤਨੁ ਛਤਿ ॥
gur kunjee paahoo nival man kothaa tan chhat.
The key of the Guru opens the lock of attachment, in the house of the mind, under the roof of the body.
(O’ my friends), our mind is like a room and the body is like the roof on it. The bad influence of Maya (or worldly riches and power) is like a lock on the (mind’s) room. The key to open this lock (and remove this influence) is with the Guru.
(ਮਨੁੱਖ ਦਾ) ਮਨ (ਮਾਨੋ) ਕੋਠਾ ਹੈ ਤੇ ਸਰੀਰ (ਇਸ ਕੋਠੇ ਦਾ) ਛੱਤ ਹੈ, (ਮਾਇਆ ਦੀ) ਪਾਹ (ਇਸ ਮਨ-ਕੋਠੇ ਨੂੰ) ਜੰਦਰਾ (ਵੱਜਾ ਹੋਇਆ) ਹੈ, (ਇਸ ਜੰਦਰੇ ਨੂੰ ਖੋਲ੍ਹਣ ਲਈ) ਗੁਰੁ ਕੁੰਜੀ ਹੈ (ਭਾਵ, ਮਨ ਤੋਂ ਮਾਇਆ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਗੁਰੂ ਹੀ ਦੂਰ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ)।
گُرُکُنّجیِپاہوُنِۄلُمنُکوٹھاتنُچھتِ॥
گر۔ مرشد۔ پاہو۔ اثر۔ بول۔ نیولا۔ ایسا سنگل جو مویشی کے پاوں میں لگائیا جاتا ہے ۔
اگر انسانی من کو ایک کوٹھا یا کمرہ تصور کر لیں تو جسم اسکیچھت ہے مرشد ایک کنجی دنیاوی تاثرات پاؤں میں لگا نیوالا نیول یا بیٹری یا تالہ ۔
ਨਾਨਕ ਗੁਰ ਬਿਨੁ ਮਨ ਕਾ ਤਾਕੁ ਨ ਉਘੜੈ ਅਵਰ ਨ ਕੁੰਜੀ ਹਥਿ ॥੧॥
naanak gur bin man kaa taak na ugh-rhai avar na kunjee hath. ||1||
O Nanak, without the Guru, the door of the mind cannot be opened. No one else holds the key in hand. ||1||
O’ Nanak, without (the guidance of) the Guru, the mind’s door cannot be opened (and freed from the effect of Maya, and except for the Guru) no one has the key (to unlock this door or remove the influence of Maya). ||1||
ਹੇ ਨਾਨਕ! ਸਤਿਗੁਰੂ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਮਨ ਦਾ ਬੂਹਾ ਖੁਲ੍ਹ ਨਹੀਂ ਸਕਦਾ, ਤੇ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦੇ ਹੱਥ ਵਿਚ (ਇਸ ਦੀ) ਕੁੰਜੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ॥੧॥
نانکگُربِنُمنکاتاکُناُگھڑےَاۄرنکُنّجیِہتھِ॥੧॥
تاک ۔ دروازہ ۔ اگھڑے نہیں کھلتا۔ اور ۔ دوسرے ۔ ہتھ ۔پاس۔
اے نانک مرشد کے بغیر اس دل پر لگاہو ا تالہ اور دروازہ نہیں کھلتا کیونکہ اس فعل کی کنجی کسی دوسرے کے ہاتھ میں نہیں۔
ਮਹਲਾ ੧ ॥
mehlaa 1.
First Mehl:
مہلا੧॥
ਨ ਭੀਜੈ ਰਾਗੀ ਨਾਦੀ ਬੇਦਿ ॥
na bheejai raagee naadee bayd.
He is not won over by music, songs or the Vedas.
(O’ my friends, God) is not pleased by playing musical tunes or reading (religious books like) Vedas.
ਰਾਗ ਗਾਣ ਨਾਲ, ਨਾਦ ਵਜਾਣ ਨਾਲ ਜਾਂ ਵੇਦ (ਆਦਿਕ ਧਰਮ-ਪੁਸਤਕ) ਪੜ੍ਹਨ ਨਾਲ ਪਰਮਾਤਮਾ ਪ੍ਰਸੰਨ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ;
نبھیِجےَراگیِنادیِبیدِ॥
پھبحے ۔ الہٰی خوشنودی حاصل نہیں ہوتی ۔ راگی ۔ گانے گانے سے ۔ نادی ۔ سریلی آوازوں سے ۔ دید۔ مذہبی کتابیں پڑھنے سے ۔
نہ تو الہٰی خوشنودی گانے گانے سے مذہبی کتابیںپڑھنے سے یا مطالو کرنے سے
ਨ ਭੀਜੈ ਸੁਰਤੀ ਗਿਆਨੀ ਜੋਗਿ ॥
na bheejai surtee gi-aanee jog.
He is not won over by intuitive wisdom, meditation or Yoga.
He is neither pleased by meditating, (nor by acquiring) knowledge, (nor by doing) yoga (postures).
ਨਾਹ ਹੀ, ਸਮਾਧੀ ਲਾਇਆਂ ਗਿਆਨ-ਚਰਚਾ ਕੀਤਿਆ ਜਾਂ ਜੋਗ ਦਾ ਕੋਈ ਸਾਧਨ ਕੀਤਿਆਂ ਪਰਮਾਤਮਾ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
نبھیِجےَسُرتیِگِیانیِجوگِ॥
۔ سرتی ۔ ذہن نشین ہونسے ۔ گیان ۔ علم ۔ جوگ۔ الہٰی ملاپ کے لئے جہدو ترود۔
نہ ذہن نشین یا یکسوئی سےنہ علمی بحث مباحثوں سے نہ جوگیوں کے طور طریقوں سے
ਨ ਭੀਜੈ ਸੋਗੀ ਕੀਤੈ ਰੋਜਿ ॥
na bheejai sogee keetai roj.
He is not won over by feeling sad and depressed forever.
He is neither pleased by always sitting in sadness (like some Jain sects),
ਨਾਹ ਹੀ ਉਹ ਤ੍ਰੁਠਦਾ ਹੈ ਨਿਤ ਸੋਗ ਕੀਤਿਆਂ (ਜਿਵੇਂ ਸ੍ਰਾਵਗ ਸਰੇਵੜੇ ਕਰਦੇ ਹਨ);
نبھیِجےَسوگیِکیِتےَروجِ॥
۔ سوگ۔ غمگینی ۔
نہ اداسین یا غمگین رہنے سے
ਨ ਭੀਜੈ ਰੂਪੀ ਮਾਲੀ ਰੰਗਿ ॥
na bheejai roopeeN maaleeN rang.
He is not won over by beauty, wealth and pleasures.
nor by indulging in beauty shows, (nor by acquiring) possessions, and (nor by indulging in) revelries.
ਰੂਪ, ਮਾਲ-ਧਨ ਤੇ ਰੰਗ-ਤਮਾਸ਼ੇ ਵਿਚ ਰੁੱਝਿਆਂ ਭੀ ਪ੍ਰਭੂ (ਜੀਵ ਉਤੇ) ਖ਼ੁਸ਼ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ;
نبھیِجےَروُپیِمالیِرنّگِ॥
روپی ۔ مالی ۔ رنگ ۔ خوبصورتی ۔ زرو دولت ۔ کھیل تماشے ۔
نہ خوبصورتی اور مال و زر سے نہ کھیل کود اور رنگ تماشوں سے
ਨ ਭੀਜੈ ਤੀਰਥਿ ਭਵਿਐ ਨੰਗਿ ॥
na bheejai tirath bhavi-ai nang.
He is not won over by wandering naked at sacred shrines.
He is also not impressed by roaming naked at holy places,
ਨਾਹ ਹੀ ਉਹ ਭਿੱਜਦਾ ਹੈ ਤੀਰਥ ਤੇ ਨ੍ਹਾਤਿਆਂ ਜਾਂ ਨੰਗੇ ਭਵਿਆਂ।
نبھیِجےَتیِرتھِبھۄِئےَننّگِ॥
تیرتھبھوییئے ۔ نہ زیارت گاہوں کی زیارت کرنیسے ۔ تنگ ننگے پھیرنے سے ۔
نہ زیارت گاہوں کیننگے رہ کر زیارت کرنے سے
ਨ ਭੀਜੈ ਦਾਤੀ ਕੀਤੈ ਪੁੰਨਿ ॥
na bheejai daateeN keetai punn.
He is not won over by giving donations in charity.
or by doing acts of charity and giving alms,
ਦਾਨ-ਪੁੰਨ ਕੀਤਿਆਂ ਭੀ ਰੱਬ ਰੀਝਦਾ ਨਹੀਂ,
نبھیِجےَداتیِکیِتےَپُنّنِ॥
داتی کہتے پن۔ نہ نمتوں کی خیرات کرنے سے ۔
نہ خیرات کرنے سے
ਨ ਭੀਜੈ ਬਾਹਰਿ ਬੈਠਿਆ ਸੁੰਨਿ ॥
na bheejai baahar baithi-aa sunn.
He is not won over by living alone in the wilderness.
nor by sitting silent in wilderness.
ਤੇ ਬਾਹਰ (ਜੰਗਲਾਂ ਵਿਚ) ਸੁੰਨ-ਮੁੰਨ ਬੈਠਿਆਂ ਭੀ ਨਹੀਂ ਪਸੀਜਦਾ।
نبھیِجےَباہرِبیَٹھِیاسُنّنِ॥
سن ۔ نہ سنسان جنگلوں میں بیٹھنے سے ۔
نہ سنسان جنگلوں میں خاموش رہنے خدا کو خوش کیا جا سکتا ہے
ਨ ਭੀਜੈ ਭੇੜਿ ਮਰਹਿ ਭਿੜਿ ਸੂਰ ॥
na bheejai bhayrh mareh bhirh soor.
He is not won over by fighting and dying as a warrior in battle.
Dying while bravely fighting in a war does not please him.
ਜੋਧੇ ਲੜਾਈ ਵਿਚ ਲੜ ਕੇ ਮਰਦੇ ਹਨ (ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਭੀ) ਪ੍ਰਭੂ ਪ੍ਰਸੰਨ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ,
نبھیِجےَبھیڑِمرہِبھِڑِسوُر॥
بھیڑ ۔ مریہہ۔ بھڑ سور۔ نہ بہادر جنگجو ہوکر جنگ کرکے مرنے سے ۔
نہ جنگ و جدل میں بہادروں کی موت مرنے سے
ਨ ਭੀਜੈ ਕੇਤੇ ਹੋਵਹਿ ਧੂੜ ॥
na bheejai kaytay hoveh Dhoorh.
He is not won over by becoming the dust of the masses.
There are many who smear themselves with dust; (God) is not pleased with them (just for this thing).
ਕਈ ਬੰਦੇ (ਸੁਆਹ ਆਦਿਕ ਮਲ ਕੇ) ਮਿੱਟੀ ਵਿਚ ਲਿੱਬੜਦੇ ਹਨ (ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਭੀ ਉਹ) ਖ਼ੁਸ਼ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ।
نبھیِجےَکیتےہوۄہِدھوُڑ॥
کینے ہوولے دہوڑ۔ خاک یا خاکسار ہوکر۔
سے نہ پاؤں دہول ہوکر انکساریو عاجزی اختیار کرکے
ਲੇਖਾ ਲਿਖੀਐ ਮਨ ਕੈ ਭਾਇ ॥
laykhaa likee-ai man kai bhaa-ay.
The account is written of the loves of the mind.
(O’ my friends, in God’s court), the account of man’s deeds (in life) is written (in accordance) with the intention in one’s mind (and not one’s outer rituals or garbs.
(ਜੀਵਾਂ ਦੇ ਚੰਗੇ ਮੰਦੇ ਹੋਣ ਦੀ) ਪਰਖ ਮਨ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਅਨੁਸਾਰ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
لیکھالِکھیِئےَمنکےَبھاءِ॥
لیکھا لکھیئے من کے بھائے ۔ مگر حساب اعمال دل کے نیک و بد کے ثاثرات سے ۔
حساب من کی نیت کے اعمال کے حساب سے ہوت اہے ۔
ਨਾਨਕ ਭੀਜੈ ਸਾਚੈ ਨਾਇ ॥੨॥
naanak bheejai saachai naa-ay. ||2||
O Nanak, the Lord is won over only by His Name. ||2||
In short, O’ Nanak), He is only pleased when we are attuned to His eternal Name (with true love and concentration of our minds). ||2||
ਹੇ ਨਾਨਕ! ਪਰਮਾਤਮਾ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੇ ਉਸ ਸਦਾ ਕਾਇਮ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਦੇ ਨਾਮ ਵਿਚ (ਜੁੜੀਏ) ॥੨॥
نانکبھیِجےَساچےَناءِ॥੨॥
ساچےنائے ۔ سچے نام کے ذریعے جو صدیوی ہے سچ ہے حق ہے حقیقت ہے ۔
اے نانک خدا کی خوشنوی سچے صدیوی نام ست سچ حق و حقیقت کے اپنانے سے حاصل ہوتی ہے ۔
ਮਹਲਾ ੧ ॥
mehlaa 1.
First Mehl:
مہلا੧॥
ਨਵ ਛਿਅ ਖਟ ਕਾ ਕਰੇ ਬੀਚਾਰੁ ॥
nav chhi-a khat kaa karay beechaar.
You may study the nine grammars, the six Shaastras and the six divions of the Vedas.
(O’ God), even those who reflect on all the nine grammars of Sanskrit, the six Shastras, the six (sub-divisions of Vedas),
ਜੋ ਮਨੁੱਖ (ਇਤਨਾ ਵਿਦਵਾਨ ਹੋਵੇ ਕਿ) ਨੌ ਵਿਆਕਰਣਾਂ, ਛੇ ਸ਼ਾਸਤ੍ਰਾਂ ਤੇ ਛੇ ਵੇਦਾਂਗ ਦੀ ਵਿਚਾਰ ਕਰੇ (ਭਾਵ, ਇਹਨਾਂ ਪੁਸਤਕਾਂ ਦੇ ਅਰਥ ਸਮਝ ਲਏ),
نۄچھِءکھٹکاکرےبیِچارُ॥
نو۔ نوگرائمر۔ جھیئہ۔ چھ شاشتر ۔ گھٹ ۔ چھ حصے ویدوں کے ۔
اگر انسان اتنا عالم فاضل ہوکر نو گرائمر یا ویاکرنوں چھ شاشتروں چھ دیانتوں کو سمجھ لے
ਨਿਸਿ ਦਿਨ ਉਚਰੈ ਭਾਰ ਅਠਾਰ ॥
nis din uchrai bhaar athaar.
You may recite the Mahaabhaarata.
and day and night keep studying (the Mahabharata) of eighteen chapters,
ਅਠਾਰਾਂ ਪਰਵਾਂ ਵਾਲੇ ਮਹਾਭਾਰਤ ਗ੍ਰੰਥ ਨੂੰ ਦਿਨ ਰਾਤ ਪੜ੍ਹਦਾ ਰਹੇ,
نِسِدِناُچرےَبھاراٹھار॥
نس دن ۔ روز و شب۔ اچر کے ۔ بیان کرے ۔ بھار اٹھار۔ اٹھارہ حصول یا مضامین ولاا مہا بھارت کتاب۔
اٹھارہ حصوں والے مہا بھارت کو دن رات پڑھتا رہے
ਤਿਨਿ ਭੀ ਅੰਤੁ ਨ ਪਾਇਆ ਤੋਹਿ ॥
tin bhee ant na paa-i-aa tohi.
Even these cannot find the limits of the Lord.
have not found Your limit.
ਉਸ ਨੇ ਭੀ (ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ!) ਤੇਰਾ ਅੰਤ ਨਹੀਂ ਪਾਇਆ,
تِنِبھیِانّتُنپائِیاتوہِ॥
تن بھی ۔ اس نے بھی ۔ انت۔ آخر۔ توہے ۔ تیرا ۔
اے خدا وہ بھی تجھے مکمل طور پر سمجھ نہیں سکتا۔
ਨਾਮ ਬਿਹੂਣ ਮੁਕਤਿ ਕਿਉ ਹੋਇ ॥
naam bihoon mukat ki-o ho-ay.
Without the Naam, the Name of the Lord, how can anyone be liberated?
(Because without meditation on Your Name), one cannot obtain emancipation (from worldly bonds.
(ਤੇਰੇ) ਨਾਮ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਮਨ ਵਿਕਾਰਾਂ ਤੋਂ ਖ਼ਲਾਸੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ।
نامبِہوُنھمُکتِکِءُہوءِ॥
نام بہون ۔ نام کے بغیر ۔ مکت ۔ نجات ۔
خداوند کے نام کے بغیر ، کسی کو کیسے آزاد کیا جاسکتا ہے
ਨਾਭਿ ਵਸਤ ਬ੍ਰਹਮੈ ਅੰਤੁ ਨ ਜਾਣਿਆ ॥
naabh vasat barahmai ant na jaani-aa.
Brahma, in the lotus of the navel, does not know the limits of God.
However even god like) Brahma (who is believed to have) resided in the naval (of god Vishnu), couldn’t realize the end of (God’s merits).
ਕਮਲ ਦੀ ਨਾਭੀ ਵਿਚ ਵੱਸਦਾ ਬ੍ਰਹਮਾ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਗੁਣਾਂ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਨਾਹ ਲਾ ਸਕਿਆ।
نابھِۄستب٘رہمےَانّتُنجانھِیا॥
نابھ ۔ درمیان۔
برہما ، ناف کے کمل میں ، خدا کی حدود کو نہیں جانتا ہے۔
ਗੁਰਮੁਖਿ ਨਾਨਕ ਨਾਮੁ ਪਛਾਣਿਆ ॥੩॥
gurmukh naanak naam pachhaani-aa. ||3||
The Gurmukh, O Nanak, realizes the Naam. ||3||
O’ Nanak, it is only by following the Guru that one can understand, what (God’s) Name is. ||3||
ਹੇ ਨਾਨਕ! ਗੁਰੂ ਦੇ ਦੱਸੇ ਰਾਹ ਉਤੇ ਤੁਰ ਕੇ ਹੀ (ਪ੍ਰਭੂ ਦਾ) ਨਾਮ (ਸਿਮਰਨ ਦਾ ਮਹਾਤਮ) ਸਮਝਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ॥੩॥
گُرمُکھِنانکنامُپچھانھِیا॥੩॥
گورمکھ ۔ مرشد کے ذریعے ۔ نام حقیقت ۔ (3)
اے نانک مرشد کے وسیلے سے ہی الہٰی نام ست سچ حق و حقیقت کا پتہ چلتاہے ۔ (3)
ਪਉੜੀ ॥
pa-orhee.
Pauree:
پئُڑیِ॥
ਆਪੇ ਆਪਿ ਨਿਰੰਜਨਾ ਜਿਨਿ ਆਪੁ ਉਪਾਇਆ ॥
aapay aap niranjanaa jin aap upaa-i-aa.
The Immaculate Lord Himself, by Himself, created Himself.
(O’ my friends), that immaculate God is all by Himself, who has created Himself.
ਮਾਇਆ-ਰਹਿਤ ਪ੍ਰਭੂ ਆਪ ਹੀ (ਜਗਤ ਦਾ ਮੂਲ) ਹੈ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ (ਜਗਤ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ) ਪਰਗਟ ਕੀਤਾ ਹੈ;
آپےآپِنِرنّجناجِنِآپُاُپائِیا॥
نرنجنا۔ بیداغ۔ پاک۔ آپ اپائیا۔ اپنے آپ کو پیدا کیا۔
پاک خدا واحد ہے ۔ جس نے اپنے آپ کو پیدا کیا ہے
ਆਪੇ ਖੇਲੁ ਰਚਾਇਓਨੁ ਸਭੁ ਜਗਤੁ ਸਬਾਇਆ ॥
aapay khayl rachaa-i-on sabh jagat sabaa-i-aa.
He Himself created the whole drama of all the world’s play.
He Himself has created and laid out the play of the entire world.
ਇਹ ਸਾਰਾ ਹੀ ਜਗਤ-ਤਮਾਸ਼ਾ ਉਸ ਨੇ ਆਪ ਹੀ ਰਚਿਆ ਹੈ।
آپےکھیلُرچائِئونُسبھُجگتُسبائِیا॥
رچایون ۔ بنائیا۔
جس نے اپنے آپ کو پیدا کیا ہے یہ اس سارے عالم کا کرشمہ خود ہی پیدا کیا ہے ۔
ਤ੍ਰੈ ਗੁਣ ਆਪਿ ਸਿਰਜਿਅਨੁ ਮਾਇਆ ਮੋਹੁ ਵਧਾਇਆ ॥
tarai gun aap sirji-an maa-i-aa moh vaDhaa-i-aa.
He Himself formed the three gunas, the three qualities; He increased the attachment to Maya.
He Himself has created the three modes (of Maya or the impulses for vice, virtue, and power and through these impulses) multiplied the attachment for worldly riches and power.
ਮਾਇਆ ਦੇ ਤਿੰਨ ਗੁਣ ਉਸ ਨੇ ਆਪ ਹੀ ਬਣਾਏ ਹਨ (ਤੇ ਜਗਤ ਵਿਚ) ਮਾਇਆ ਦਾ ਮੋਹ (ਭੀ ਉਸ ਨੇ ਆਪ ਹੀ) ਪ੍ਰਬਲ ਕੀਤਾ ਹੈ,
ت٘رےَگُنھآپِسِرجِئنُمائِیاموہُۄدھائِیا॥
سرجین۔ پیدا کئے ۔
دنیا مین تینوں اوصاف ترقی کی خواہش ۔ مراد رجوگن غصہ حسد ۔ بعض کینہ پریت پیار اور حقیقت ۔ پیدا کرکے دنیاوی دولت سے محبت بڑھائیا ہے
ਗੁਰ ਪਰਸਾਦੀ ਉਬਰੇ ਜਿਨ ਭਾਣਾ ਭਾਇਆ ॥
gur parsaadee ubray jin bhaanaa bhaa-i-aa.
By Guru’s Grace, they are saved – those who love the Will of God.
Only they are saved (from the worldly attachments) to whom by Guru’s grace, God’s will seems sweet.
(ਇਸ ਤ੍ਰੈ-ਗੁਣੀ ਮਾਇਆ ਦੇ ਮੋਹ ਵਿਚੋਂ ਸਿਰਫ਼) ਉਹ (ਜੀਵ) ਬਚਦੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਤਿਗੁਰੂ ਦੀ ਕਿਰਪਾ ਨਾਲ (ਪ੍ਰਭੂ ਦੀ) ਰਜ਼ਾ ਮਿੱਠੀ ਲੱਗਦੀ ਹੈ।
گُرپرسادیِاُبرےجِنبھانھابھائِیا॥
گر پرسادی۔ رحمت مرشد سے ۔ ابھرلے ۔ بچے ۔ بھانا۔ رضا ۔ بھائیا۔ اچھا لگا۔
رحمت مرشد سے وہی بچتے ہیں۔ جنہیں رضائے خدا سے ہے محبت ۔
ਨਾਨਕ ਸਚੁ ਵਰਤਦਾ ਸਭ ਸਚਿ ਸਮਾਇਆ ॥੧॥
naanak sach varatdaa sabh sach samaa-i-aa. ||1||
O Nanak, the True Lord is pervading everywhere; all are contained within the True Lord. ||1||
O’ Nanak, that eternal (God) pervades everywhere and everything is contained in (and remains under the command of that) eternal (God). ||1||
ਹੇ ਨਾਨਕ! ਸਦਾ ਕਾਇਮ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਪ੍ਰਭੂ (ਹਰ ਥਾਂ) ਮੌਜੂਦ ਹੈ, ਤੇ ਸਾਰੀ ਸ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਉਸ ਸਦਾ-ਥਿਰ ਵਿਚ ਟਿੱਕੀ ਹੋਈ ਹੈ (ਭਾਵ, ਉਸ ਦੇ ਹੁਕਮ ਦੇ ਅੰਦਰ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ) ॥੧॥
نانکسچُۄرتداسبھسچِسمائِیا॥੧॥
سچ۔ حقیقت ۔ سچ سمائیا۔ سچ سچے خدا میں مجذوب۔
اے نانک۔ صدیوی سچا خدا ہر جگہ موجود ہے سارا عالم اس میں مجذوب ہے (1)